Na de aktuellen Notizen: Hier. |
28.5.17 ....Lent-Afscheed: Dat sniet in Neermoor Ut Lent warrt Sommer! Un de Lent hett Adjüs seggt mit Snee. De Blöden sünd nu all daalfullen. Düt Video hier is opnahmen in Neermoor in Oostfreesland. |
Thomas Seemann
|
||||||||||||||||
25.5.17
....Wunnerbores Unkruut
Düsse Aart Polemonium, de Jakobsledder, is eentlich en Bargplant,
dorwegen kann se sachs ok op Fels (un in Kies) wassen. Ehr Bläder
sünd fiederig, ehr Blöden blaag un duftet enorm. De Insekten
warrt Ik weer baff, hier to lesen, dat de Plant as bedrauht gellt. Düsse wunnerbore, ansprookslose Plant! Frünnen hebbt mi al seggt, ik schall de Samen sammeln un ehr schicken, se wüllt ehr ok utsein. Dat will ik doon. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
Ja, un de Besöker kiekt ehr ganz sülvstbewusst an. En Rehböckchen!
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
18.5.17 ....Waterplanten an de Schwartau
Dat is seker nich dat Letzte ween, wat wi dörch de Swartau kennen lehrt hebbt! De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
30.3.17 ....De Wooldgeelsteern
Wie alle Fröhblöher Sneeglocken, Winterlinge un Krokus hett ok de Wooldgeelsteern keen lange Levensduur. Aver alltohoop vertövert he uns mit sien Farven na oftins lange Wintertiet de Welt. Fröher hett man de Bläder to enen Fröhlingssalat bruukt. Dat sull man aver lever blieven laten. De Bläder sünd licht giftig. Se verschwindt ok tiedig in de Eer. Denn kann man keen Bloom mehr finnen. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Ik leev ja besünners de Phänomene vun Sünnlicht un Ies, den Halo un allens dat. Un Nevensünnen heff ik al faken sehn ik "sammel" de, jümmers wenn dünne hoge Cirrus-Wulken den Heven as en Slier övertreckt, kiek ik na ehr ut. Avers doch nich an so en kloren Dag! Sowat heff ik noch nich beleevt. Wenn ik dor nu nich jüst henkeken harr...! De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
7.3.17 ....Endlich en bunten Rasen!
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Wat weer dat hüüt al hell! De Sünn schien dörch de Gardinen. Dat sehg na goot Weder ut. Wöör ok langsam Tiet. Wi harrn al den dritten März tofaten. Gau bin ik upstahn un heff dat Finster wiet upmaakt. Dor keem al Lünkenlarm ut mien Goorn. Se weern nich to överhörn. Se zanken sik üm den besten Sünnenplacken in de Heck. Ok söchen se na en passen Fru de Hormone slögen hooch bi de lütten Deerten. Tschilp, tschilp! keem dat ümmer luder ut de Heck. Denn stöven se miteens all uteenanner. Navers Katt slieker dörch den Goorn. Dat duur aver gor nich lang un de ganze Pulk weer wedder dor. Bi dat ganze Spektakel heff ik ut mien Finster tokeken. Een Lünkenkeerl harr sik en Fru utkeken. Mit utbreedte Flünken versöch he sien Glück. Wenn dat man wat warrd! Endlich duuk se sik un he kunn up ehr lannen. Dorna schüttel se sik un söch sik enen schönen Sünnenplacken in de Heck! De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
26.2.17 ....Keen Nachtfrost mehr!
Dor keem en groot Överraschen för mi. An'n Foot vun de
Forsythie stünn en lütten swatten Putt de weer mit Sneeklocken
beplant. Wer
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
8.1.17 ....De Noordsee snackt Platt Nu kiek eins, wat mi uns Plattpartu-Leser Andreas tomailt hett: De
Tiden in de Noordsee kannst nu ok op Platt lesen! Hier
is de Link. Klore Saak de "Blanke Hans" is ja
vun Huus ut en Plattdüütschen! Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
29.12.16 ....Vörsorgen för 2017 De Kateeker weet, dat 2017 de Tieden leger warrn künnt. He is jüst dorbi, an't Naverhuus op'n Tegelbarg sien egen "Aktschoon Kateeker" ümtosetten (jüst so as 1964: "Denke dran, schaff Vorrat an!"). Düssen Appel hett he vun unsen Boom klaut, is dormit afneiht,
de Wand hochlopen, hett den Appel 'n lütt beten angniedelt un
furts mank de Blääd bunkert. He kiekt bannig mucksch. Schull
man froh sien, dat de infrarode Strahl blots ut mien Kamera De lüttje Racker gifft uns Order för dat niede Johr:
Dat Bild köönt
Se per Klick vergröttern! Jens-Peter Bey
|
||||||||||||||||
...seht lecker ut un hebbt dat de Amseln un Droßeln andaan!
Un dat is keen lichte Saak, dor rantokamen. Se mööt sik
ganz schön verrenken. Eine Beere sieht sie hier, denkend: "Ach, wo krieg ich dir?" Dat is nu recht frie na Wilhelm Busch. De Droßel wull de Beere aver unbedingt hebben, un dat müss ok unbedingt düsse Beere ween. Se möök alle mööglichen Gymnastikfiguren...
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Thomas Seemann
|
||||||||||||||||
Annerletzt an een vun de schönen Daag reep mi Harald, ik schull
mal even kamen un kieken. Buten seten de Raven up de olen Sünnenblomen
un knabbern de
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Thomas Seemann
|
||||||||||||||||
Gistern an'n Avendhimmel weer en Steern to sehn, de so hell weer, dat he sogor den Maan dicht dorbi'n överstrahlen dä. Mien Boder hett sien Handy nahmen un knipst. So hell sünd nich vele Steerns, dat müss en Planet sien. Bi astronomie.info hett sik de Verdacht bestätigt. De Venus steiht momentan jüst so sietaf vun de Sünn, dat se vun de Eerd ut to'n groten Deel hellerlücht schient. Bavenöver steiht sogor noch de Mars, aver de kunn up dat Foto nich mithalten. Schöön to sehn is, wo dat Sünnenlicht üm den Maankörper "rümkrüppt": De ganze Maan lücht rund un hell, ofschoonst bloots Halvmaan is. Dat Bild köönt
Se per Klick vergröttern! Thomas
Seemann
|
||||||||||||||||
Jüüst heff ik in't Fernsehn enen wunnerboren Reisebericht sehn. Dat güng in de Süüdsee! Herrlich! Dor müss ik an mien güstrigen Dag dinken. Dat güng nich in de Süüdsee! Aver dat güng an de Traav. Dor hebbt wi up en Schipp, dat as Lokal ümbuut is, uns Meddag eten. De Sünn harr sik dörch de Wulken en Lock maakt. Dat Water vun de Traav glitzer. In den Sünnenschien kunnen wi dörch dat Finster de Passat sehn. Se leeg vör den Niebuu vun den Priwall. Immer wedder dükern Kormorane mit lütte Fisch up. Gau weern se in ehren Slund verswunnen. Intwischen weer unser Eten ok up den Disch. Dat geev Gröönkohl! Un de hett smeckt! Aver ümmer wedder güng unsen Blick ut dat Finster. Dor seet en Mööv up enen Poller. De harr uns ok al sehn. Un ümmer wedder dükern de Kormorane up.
Dat weer en wunnerboren Novemberdag in den Nevelmaand! De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
20.11.16 ....Kriechspindelkruut
Düssen Harvst bün ik to'n eersten Mal de Früchte vun dat Kriechspindelkruut wies woorn. Dat weern lütte runde Kugeln mit enen Schlitz. Dor keek rode Klöör dörch den Schlitz. Hoffentlich weern de Beern nich giftig! In't Fröhjohr harr ik dor en Büschel mit lütte gele Blöden sehn. Dat Kruut is wedder mal en Neophyt. Ik freu mi ümmer wedder to dat Kruut. Dat is doch smucker as so'n nakelten Tuun. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Vergnöögt plück ik de enkelten Pilze af, ünnersöch
se aver noch eenmal genau. Ja, se harrn rosa Lamellen. Dat geev en
godes Meddageten! Harrn de Poggenstööhl mi wedder mal mit ehr unschüllig witt Kleed vertövert?As so'n Unschuldsengel stünnen se dor in dat gröne Gras. Dorbi harr ik mi vör eenige Johr'n mal mien niege Bratpann mit de Karbolpilze versaut. De ganze Köök röök na Karbol! De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Un all kiekt se na een Richt: na linkerhand op de Acker to, 'neem achter en Striepen, den se frielaat, noch teihnmaal mehr Möwen sitt un all Richt Horizont kiekt, as geev dat dor wat ümsüss orr as wöör dor glieks en Popstar optreden. All de Möwen op dat Feld dreiht mi glatt den Rüch. Ik kiek ok na'n Horizont, de Wulken seht na Regen ut, avers en Tornado orr sowat is dor nich. Natüürlich hebbt se mi denn doch dörlaten, as ik vörsichtig dör den Pulk stüert heff. Wat kann dat west ween? Hebbt Se sowat al mal sehn? De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
Heff jüst en Kokosnutt uthöhlt De Nutt höört nu to't Möblemang. Dat Bild köönt
Se per Klick vergröttern! Thomas
Seemann
|
||||||||||||||||
2.10.16 ....Phacelia, de Immenweid
De Plant woor as Grööndünger anbuut, se woor ünnerplöögt. Aver bald geev dat nich mehr so vele blage Feller. Geev dat villicht Maleschen bi den Anbuu? To Huus harrn se anner Eer ünner de Fööt. Sehn heff ik in Harvst noch immer enkelte Planten mank dat Gröönfoder. In de "blage" un de "gele Tiet" bröchen de Imker ehr Immenvölker na de Feller mit de Planten. An Stratenrand kunnst den Honnig köpen. Aver de blagen Feller weern weniger woorn. Up mien letzte Utfohrt bin ik wohrhaftig wedder twee grote Feller mit Phacelia wies worrn. Ik heff mi richtig freut. Glieks bin ik utstegen. De söte Duft vun de Bloom steeg mi in de Nees. Un wat för smucke Blöden dat weern! De langen Stängel vun de Stoffgefäße geven ehr en ganz besünneres Utsehn. Se sehg meist kuschelig ut un harr dorüm wull ok den Naam "Büschelschöön"! Un vele Immen flögen üm se rüm. Ik kunn nich wedderstahn, ik heff mi enen schönen Struß plöckt. Wenn ik moorns de Trepp hindaal gaah, rüük ik al den söten Honnigduft. Wat schöön, dat düsse smucke Bloom för de Immen en Trachtlücke füllt! Dorto is se noch goot för den Bodden. Ok de Goorners hebbt ehr goot Utsehn mitkregen un plant se in uns Goorns an. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
30.9.16 ....Rosetta: Kurs för dat Tausaomestöten is fardig Rosetta hätt ehr leßtet Manöver affschlaoten un ist nu up den Weg för dat Tausaomestöten mit den Komet 67P / C-G (Tschuri). Eine lüttke Stür-Rakete werd üm 20.48 Uhr (Welt-Tied) för 208 Sekunnen brennen, dormit Rosetta up den passen Kurs kummp. Dei Navigation-Kameras van dei Sonde werd kort dornao eine Riege van fief Biller upnähmen dormit man süht, off dat Ruum-Schip den Kurs richtig hollt. So kann man uck bäter affschätzen waneiher dei Inschlag passeiern dait. Disse Biller schäöllt so üm 5.00 Uhr (use Sommertied) vörliggen. So kann man üm 6.00 Uhr (use Sommertied) mit einen Bericht van dei ESA räken. Ludgerd Lüske
|
||||||||||||||||
Kennen do ik de Bloom al lang. Heff mi ümmer över den Naam "Swatte Königskerz" wunnert. Egentlich blenkert se geel un sehg gor nich so düster ut. Up mien letzt Spazeerfohrt wöör ik up en Verkehrsinsel an Stratenrand en ganze Reeg vun düsse Blomen wies.Se nicken mi mit ehr gelen Blöden an en langen Stengel to, meist as wullen se mi den richtigen Weg wiesen. Dor müss ik doch mal anhollen un mi de Bloom wat genauer ankieken.Se weer sünst nich so oft to finnen.
De swatte Königskerz tellt to de Heelplanten. De Tee ut de Blöden is gegen Hosten un Reizhosten. Villicht sull ik em ok mal pröven. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Wat liggt dor up dat gröne Blatt vun den Geißbort? Dat is doch en verdröögt Blatt. Sünd dat al de eersten Teken vun den Harvst? Kann doch nich angahn. Wi weern doch eerst in de Meern vun den August. Nu beweg sik dat Blatt. Dat harr twee Flünken. Maak nu de beiden Flünken uteenanner un zeig sien smuck Kleed. Dat weer en Bottervagel, denn ik noch nie in mien Goorn sehn heff.
Un ik harr em för en verdröögt Blatt hollen! De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
12.8.16 ....En Sünnenbloom warrt plünnert De lütten Meeschen kregen dat ganze Johr Foder bi mi. In de Hauptsaak weern dat Koorns vun de Sünnenblomen. De hacken de lütten Vagels mit den spitzen Snavel an den Rand vun de Foderampel twei. Oft geev dat Zank ünner de lütten Gäst, so dat de Feddern flögen. Jeedeen wull dat gröötste Koorn hebben. Dorbi full denn mal en Koorn över de Kant vun de Ampel an de Eer. In't Fröhjohr wussen dor denn Sünnenblomen. Dat duur twors en ganzen Stoot. Aver egentlich is ümmer tominningst een Sünnenbloom ranwussen. Un up de harrn de Meeschen en Oog smeten. Se harrn al richtig luurt. Wenn de Sünnenbloom ehr Blööt upmaakt haar, weern se glieks to Stell. Oftins weer de Last för de Blööt to groot un se böög ehr'n Kopp na ünnen. Dat maak de Meeschen nix ut, weern dat doch richtige Akrobaten.
Se krallen sik mit ehr Fööt an de Bloom. Dat duur gor nich lang un in den Kopp vun de Bloom weer en groot Lock mank de Samenkoorns. Toletzt setten se sik satt up den Sünnenblomenrand.
In't neegst Johr hebbt de Meeschen denn wedder Sünnenbloomkerne op jeden Fall ut mien Foderampel un in'n Sommer as Luxus direkt ut de Bloom. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Den Wegrand smücken in Juli/August rosa un lila Bloom. Dat Lütte Weidenröschen un dat Schmalblättrige Weidenröschen stünnen an Rand vun de Beken. Besünners upfullen is mi dütt Johr de Blootweiderich. Kuum en anner Bloom smückt de Natuur so mit sien rosaroden Blödenähren. De Uferränner vun Dieks kregen dat Utsehn vun en Parklandschoop. De Wildstaude Blootweiderich hebbt de Goorners vereedelt. Siet de Tiet smückt de Blootweiderich ok uns Goorns un wi hebbt em geern. He warrd vun Snicken verschont. He wuchert nich. Kriggt keen Pilzkrankheiten un is en Ogenweid. Blööt vun Juli bit September. Kann en Höchde vun 1 ½ Meter kriegen. Is nich to översehn. För Bottervagels un Immen levert de Bloom Nektar un Pollen. Ik bin de Bloom in en feuchte Senke mank Brennetteln un anner hoge Gröönplanten vun mien Auto ut wies woorn. Anhollen un utstiegen weer eens. Dat weern ja schöne Bloom för mien Vaas. Mank de Bloom summ un brumm dat vun Hummeln un Immen. Üm mien Kopp gaukeln Bottervagels. In de Hauptsaak weern dat Ketelböter. Mit de witten Flünken heven de sik goot vun de rosalila Blöden af. Mit enen smucken Blomenstruß bin ik na Huus föhrt. De Vaas mit den Blootweiderich steiht up mien Terrassendisch. Dor heff ik denn de Blööt un de Staubgefäße ünnersöcht. De Blutweiderich is nich blots en smucke Plant, se is ok en Heelplant Neegst Johr plant ik se in mien Goorn. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
31.7.16 ....Königskinner an de Döör
Dat keem so: Wi harrn unsen Döörkranz vun Wiehnachten eenfach buten an de Huusdöör laten. Stöör ja nich. Enen goden Dag seggt mien Fru: "Du, kiek mal, wat stickt dor denn binnen?" Dor harr een so'n beten welk Loof un Gras in de Merrn rinstoppt! Na poor Daag weer dor en Nest vun woorn.
Na'n Tiet weer de eerste lütte Kopp to sehn, denn de neegste un denn jümmer wedder de neegste, fief junge Königskinner weren in't Nest. Se sünd all flügg woorn, un wi hööpt, dat se
good dör ehr lütt Vagelleven kaamt. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Heinrich Thies
|
||||||||||||||||
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
Mank Brennetteln un anner gröne Planten klatter en lütte Snick an enen dünnen Stängel. Ik heff den Stängel afbraken un vörsichtig in de Hand nahmen. De Snick bleev sitten, streck sogoor de Föhler ut. Se beweeg sik as so'n Seildänzer up den Stängel. Dat bernsteenfarvte Huus trock se achter sik her. Na de Farv vun dat Huus hett se den Naam kregen. Dat is en Bernsteensnick, ut de Familie vun de Landlungensnicken. Dat Huus is aver oftins so lütt, dat de Snick dor nich in hüsen kann. Denn smitt se dat Huus af un leevt nakelt.
Leven deit de Snick geern in de Neegde vun Seen un lütte Beken. Se kann bit to twee Johr olt waarn. Bewunnert heff ik, wi sik de Snick an enen dünnen Stängel or Grashalm bewegen kann, en richtigen Seildänzer! Se fallt nich hindaal! De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Jüüst wull ik mi mien Tee ingeten. Vör Schreck heff
ik em meist vörbi gaten. En düüster Deert flöög
an de Kann un mi vörbi an't Finster. Dat weer keen Brummer. He
slöög bannig Nu sett he sik för en Momang an de Schiev. Dor kenn ik em. Dat weer en ganz smuck Pfauenoog. Ümmer wedder flöög he mit den Kopp gegen de Schiev. Dat bumms richtig. He wull rut! Denn müss ik doch hölpen. Gau heff ik mi en Waterglas ut de Köök halt. Dat wull ik över den Bottervagel stülpen. Mank de Bloompütt weer dat gor nich so eenfach. Endlich heff ik dat schafft. De Bottervagel weer in't Glas. Mit mien Hand heff ik dat Glas tohollen. Un nu güng ik gau mit dat Glas un den Bottervagel up de Terrass.
He flöög glieks hoch in de Luft un stüür dat Blomenbeet an. Dor hett he sik dat goot gahn laten. Ik weer froh, dat ik em helpen kunn, un heff mi mien Fröhstück achterna goot smecken laten. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
De Harvst mell sik an. De Kreih'n versammeln sik mit luut Kraah,
Kraah, Kraah! wedder in Bööm un up Hüüs. Up de
Feller weer de Gassen ranwussen. De Wind weih sien Ünnen up de Straat vör de Schüün pass Jacob up. Dor drepen sik twee junge Kreih'n un vertellen sik dat Niegste. Se steken ehr Köpp dicht tosamen. Krüzen sogoor ehr Snavels miteenanner. De harrn sik seker leev! Denn wöörn se vun Jacob, den Chef vun den Kreinschwarm,
stöört. Mit luut Kraah-Kraah! schuuch he de Kreih'n vun't
Dack. Up eenmal flog de ganze Kreinschwarm vun dat Schüünendack
hoch! An Heven weer en richtig swatte Wulk. De kreis nu
De letzten Daag harr de Sünn dat goot mit uns meent. Dat weer bannig warm worrn. Ok de Kreihn söchen na Water un wat to Freten. De Gassen weer noch nich afmeiht. Villicht funnen se wat Freetbores mank de Buurnhüüs. De beiden Verleevten bleven up den verdrögten Rasen. Se harrn en grote Waterpütz an Wegrand funnen. Dat weer doch wat! Toeerst nehmen se enen dücktigen Sluck. Denn dükern se ünnert Water. Dat weer schöön! Dat Water weer so sauber un so blank. Se kunnen sik in de Pütz spegeln. Nu kunnen se wieder Futter söken. Vör de Schüün funnen se Brotresten. Mit grote Schreed söchen se de Wiesch af.
De een hett wohrhaftig en lütt Stück Brot funnen. An Delen dach he aver nich! He flog gau wieder. Up enen lütten Boom hett he dat Brot alleen freten. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
10.7.16 ....Blessi De Öllste ut de Kinnerstuuv Dat is al n'poor Daag her, dat Blessi dat endlich schafft harr, ut dat Ei to slupen. Nu keek he neescheerig ümher. In de Hauptsaak sehg he Water un Schilf. De Schilfhalme versparrn em de Utsicht. Aver ut dat Nest tru he sick noch nich. Lever verkroop he sik noch wedder ünner Modders warmes Fedderkleed.
Dor weer dat in de Twischentiet aver teemlich eng worrn. Welk vun sien Bröder un Süstern harrn dat ok schafft, de Eischell twei to picken. För den neegsten Moorn nehm Blessi sik vör, dat Ümfeld to ünnersöken. He harr ok Hunger kregen.
An annern Dag wöör he vun warme Sünnenstrahlen waak. En Blick ünner Modders Fedderkleed na buten geev em Moot. Mit enen Sprung vun dat Nest hindaal sprung he in dat blanke Water meern maank dat Schilf. Dat güng beter as he dacht harr. Luder Kringel harrn sik üm em bild. Mit sien groten Fööt paddel he nu mank de Schilfhalme in enen lütten intüüntes Waterbecken.
Wat en Glück, dat he dor sien Vadder dreep. De hett em bi dat Söken na Foder holpen. Dat weer doch ornlich wat lichter. In dat Waterbecken weern ok noch anner Watervagels. Swaans mit fief Kinner, Haubentaucher un noch welk ut sien egen Verwandschaap. Dor weer ornlichen Betrieb. Wenn se satt weern güng dat up so'n Steensockel in de Sünn.. Dat Fedderkleed müss doch drögen. De niegen Feddern pieksen dörch de Huut un dat jöök. Blessi kunn sik kuum bargen. He verdreih den Kopp un dreih sik hin un her. He versöch ümmer wedder de lästige Jöökeree los to warrn. Endlich harr he dat Geföhl, dat he keen niegen Feddern mehr kreeg un de annern sauber weern.Dat harr he vun sien Modder lehrt. He jump wedder in't Water. Dor luur al sien Vadder up em. Se müssen doch den See noch na niege Foderstellen afsöken! De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
3.7.16 ....Avendspazeergang an den See Endlich weer de Regen vörbi. Dor lohn sik noch en lütten Gang up de Uferbrüch an den See. Ümmer wedder wöör ik wat Nieges wies. De Waterplanten weern düchtig ranwussen un harrn sik richtig breet maakt. Ganz besünners full de Blutweiderich up. De kreeg ok oft Besöök vun Bottervagels. Dat Schilf weer so hooch, kunnst kuum noch den See sehn. De Watervagels kunnst blots noch höörn.
Ik harr aver en niege Plant entdeckt. Sehg meist as en Schilfrohr ut. Wi hebbt ümmer "Lampenputzer" oder "Kanonenputzer" dorto seggt. De Stengel vun de Plant sehg enen Pompesel liek. Luder runde Kugeln hüngen an de Telgen. Weer doch kloor, dat ik se anfaat heff. De Kugeln sehgen smuck ut, aver pieksen richtig. Dat sünd de Samenboller, se bünnelt luter lütte Samen to en stickelig Knäuel. In mien Plantenbook heff ik den Naam "Igelkolben" funnen. De Kugeln harrn ok richtige Stickeln as en Igel. Ik heff mi richtig freut, wedder en niege Plant kennen to lehrn. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
3.7.16 ....De Winkewinke-Boom Annerletzt schick mi mien plattdüütsche Matin Katja Renfert Fotos vun en possierlichen Boom: den Taschendook-Boom. Kunnst ok seggen: en "putzigen" Boom, dat wöör to de Taschendöker passen. Dat sehg ut, as schulln de Biller to den Brexit passen, man Katja sä, nee, se harr dat ahn Achtergedanken wählt, de Boom schull nich de Briten Adjüs winken. Kunn ja ok en Hallo-Winken ween! De Taschendookboom stammt ut en bestimmte Gegend in China un is heel afsünnerlich. He warrt ok "Duvenboom" nöömt. Wikipedia seggt, he is de eenzige Plant in en extra Gattung, de för em opstellt woor. De witten "Taschendöker" orr "Duven" sünd eentlich so nöömte Hoochbläder. Hoochbläder sünd keen Deel vun de Blööt, sünnern wasst bloots neeg bi de Blööt un ümrahmt ehr. De Blöden vun düssen Boom sünd nämlich heel unschienbor, slicht un bruun, un keen Insekt wöör dor op marken, wenn nich de twee groten witten "Taschendöker" üm elk Blööt em winken wöörn. Also sünd de wichtig för't Bestöven un för de Foortplanten.
De Boom is empfindlich, leevt de Warms un blöht eerst in't Öller vun 10 bet 15 Johr. Hm, singuläre Aart ut China, witt, empfindlich, vigeliensche Foortplanten ik kann mi nich helpen, jichenswie erinnert mi dat allens an den Pandaboor. Is de Taschendookboom de Panda ünner de Planten? Fotos: Katja
Renfert
De Biller köönt Se per Klick vergröttern! Marlou Lessing |
||||||||||||||||
An düssen Middag harr de Sünn över Holsteen för korte Tied düssen schönen, avers heel flüchtigen Halo. Een kann an de Biller good sehn, woans dat Licht ut den Halo rutstreit warrt.
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
24.6.16 ....Hasselbusch-Mischling
Wi seten twüschen de twee Football-Överdragen in den schönen
Goorn in't Avendschummern. Vör dat Düütschlandspeel
Un woso sünd nu de Bläder rood? Ganz rood sünd se
ja nich, nich so as bi de Bloothasel (Corylus maxima Purpurea). Se
schemert bloots rood in't Gegenlicht. Villicht is düt en Mischling.
Op jeden Fall wunnerschöön. Avers Planten leevt doch
vun de Photosyn De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
Mien eersten Weg güng moorns dörch mien Goorn. Müss doch kieken, wat dor so allens ranwassen dä. De Kreienfoot (Giersch) möök sik wedder bannig breet. He deck de Eer so richtig mit sien grönen Bläder to. Immer wedder versöch ik em uttorieten. Aver he weer taag un dreev wedder frisches Gröön.
Üm em wat genauer to De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
12.6.16 ....Kinnerstuuv up den Balkon Wi weern to'n Kaffee bi mien Fründin inlaadt. Wi sullen ehr niege Wahnung bekieken. Bi schöönstes Weder güng uns Fohrt in de Stadt. Goorn harr mien Fründin nich, aver enen lütten Balkon. Hoffentlich kunnen wi dor buten sitten. Nadem wi ehr niege Wahnung bekeken harrn, güng dat in de gode Stuuv. Up den Disch stünn leckeres Eeten. Aver mi trock dat na buten, ik müss den Balkon wieder in Ogenschien nehmen.
En gemütlichen Goornstohl laadt mi to'n Sitten in. Erleichtert
sett ik mi daal. Dat duur gor nich lang un en lütte Blaumeesch
keem mit Foder in ehr'n Snavel
Dat müss ik doch de annern Gäst vertellen. Mit de Snackeree weer dat nu vörbi. Wi drücken uns all de Nasen an de Balkondöör platt. So'n nüüdliche Kinnerstuuv vun Blaumeeschen kregen wi nich oft to sehn. De Lütten weern noch gor nich richtig tofeddert. Up de wull al flegen kunnen? Ik glööv, de weern ut dat Nest fullen. Mien Fründin will dat wieder beobachten. Se warrd uns vun de Meeschenkinnerstuuv wieder berichten. Ik heff hoffentlich en poor schöne Biller maken kunnt. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
29.5.16 ....Goorn-Blattspanner
Ik heff denn ganz eenfach en Stück witt Papier vun de Binnensiet
an de Schiev kleevt. Nu kunn ik eerst sehn, wie smuck he weer. Dat
weer en Falter, en Nachtfalter, un höör to de groot Familie
vun de Bottervagels. Alleen vun de Nachtfalter geev dat över
3000 verscheden Oorten, "De Schönen vun de Leider warrd de Spanner oftins mit Motten verwesselt un ganz eenfach
dood maakt. Wokeen will schon Motten in't Huus hebben? Wat heff ik Glück hat, dat de "Spanner" mi besöken wull. Spoorn vun de Fotoaktion sünd noch to sehn! De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
29.5.16 ....Wedder wat utfreten
Ansünsten doot se, wat all Welse doot: Se hollt dat Aquarium reinlich un sünd freedvulle Maten. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Thomas Seemann
|
||||||||||||||||
24.5.16 ....Antennenwelse leevt Gurken Siet de Saak mit den Goorndiek heff ik mi ok en Aquarium toleggt. Guppys, Welse, so allerhand swemmt dorin rüm. Momentan sünd all Fisch good toweeg. De Guppys un de Metallpanzerwelse leevt dat strömen Water vun de Pump un swemmt den helen Dag dorgegen an. Dorvun warrt se jümmer knöviger un wedderstandsfähiger, reine Muskelpakete. De Neons treckt ehr Bahnen dör de Plantenwötteln, se leevt de Ecken un dat Rümstromern in'n Swarm. Opletzt hebb ik Foderexperimente maakt. Güstern hebb ik ut en Moorwöttel en Halterung för en Gurkenschiev bastelt. De Welse weern dat, de nieschierig ankemen. Toeerst keken se skeptisch, denn aver truuen se sik dichter ran bit se opletzt in de ganze Gurkenschiev püük en Lochmuster freten harrn. De weken Delen weern all rut. Fiensmecker sünd dat! Jichtenswie bruukt Fische ok en Opgaav, de se erledigen köönt. Dat hebb ik düütlich bi de Goldfische sehn. De föhlen sik al beter, wenn se de Kieselsteen ansugen un wedder falln laten deen. So hebbt se ehrn Stress afbuut. Fische sünd even ok Minschen. Ik warr nu rutfinnen, wat se ok Karotten möögt, Zucchini un wat dat sünst noch an Grööntüüch gifft... De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Thomas Seemann
|
||||||||||||||||
So as jedeen Moorn weer mien eersten Gang vör de Huusdöör. Müss doch dat Blatt na binnen halen. De Müllemmer ut de Köök müss ok leer maakt warrn. As ik den Deckel anböör, wöör ik up de Eer twee Poor lütte Snicken wies. De lütten mit bunte Bänner smückten Snicken. Dat sünd Bännersnicken, ok Goornsnicken nöömt. As Kinner hebbt wi ümmer dormit speelt. Wi hebbt sungen: "Schnecke, Schnecke, komm heraus, strecke deine Fühler aus!" Wenn se de utstreckt harr, hebbt wi mit den lütten Finger up de Hörner tippt. Gau hett sik de Snick wedder in ehr smuck Huus verkrapen. Vun de Oort seten welk vör den Müllemmer. Se seten övereenanner, so as wenn se sik leev harrn. Dat ene Poor röög sik nich vun de Stell. De annern beiden versöchen sik mank de Bloom to versteken. De Leevde bi de Snicken duurt recht lang. Dat wüss ik noch vun dat Wienbargsnickenpoor! Ik heff mi noch mien lütten Hocker haalt. Aver denn kunn ik dat nich mehr uthollen. Ok harr ik Hunger. Na dat Meddageten heff ik nochmal na de Snicken keken. Aver de weern mank de Bloom verswunnen. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Düsse schöne weke Ruup, de mi up den Finger langskreep, dor heff ik lang na söökt, to welken Falter orr Bottervagel se tohöörn kunn. Opletzt bün ik up den "Kleinen Frostspanner" verfulln. De Levensgeschicht, de dor upschreven is, is ganz spannend (as sik dat för en Spanner höört). De besten Biller vun de Ruup heff ik hier funnen. Heff ik dat Richtige drapen? Weet een mehr? Nadrag 22.5.: Nu hett mi Naturgucker.de een antert, he heet Oskar. Oskar meent, dat is de Ruup vun Amphipyra pyramidea (de "Pyramideneule"). He seggt dorto: "Spannerraupen haben nur ein paar Bauchbeine, gegenüber vier Bauchpaarbeinen bei fast allen Eulen und vielen anderen Schmetterligsraupen." Dat Bild köönt
Se per Klick vergröttern! Thomas
Seemann
|
||||||||||||||||
18.5.16 ....Herr Gröönspecht up Snickenjagd Ik bummel den Weg langs, dor huckt miteens Herr Gröönspecht vör mi un kiekt mi kiebig an. Dat weer en lustigen Vogel! He sammel graad Snicken vun de Straat op, he hett wiss ok en Brood to fodern. Villicht söch he aver ok Mieren (Ameisen), de Gröönspechten eet de heel geern, heff ik höört. Bang weer he op jeden Fall nich. Un as he wegflagen is, hett he lacht tominnst hett sik dat so anhöört. Intressant! De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Thomas Seemann
|
||||||||||||||||
8.5.16 ....De Bloom vun uns Johr Dit Johr hett de Loki-Schmidt-Stiftung as Bloom vun dat Johr 2016
de Wiesen-Slötelbloom utsöcht. Se tellt to de Primelplanten.
De Naam kümmt seker vun dat Utsehn: De Blötenstand süht
doch meist en Slötelbund liek. As Kinner hebbt wi ümmer
meent, dat man dormit den
Körtens heff ik veele Slötelbloom an enen Hang mit Gestrüpp
sehn. Dat weer utrekent de Hang vun den Sehnsuchtsbarg...
Ik Ik heff aver doch welk mitnahmen. Ik harr doch mien Knipskassen mit! En poor schöne Biller weern dorbi. Över mien PC hang ik mi en Bild up. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Düsse wunnerschöne Sünnenhalo
weer gistern fröh in Hamborg to sehn. Dat in de Merrn is mien
Autoslötel Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
26.4.16 ....Ambosswulken över Holstein Opstunns hebbt wi ja richtig Aprilweder. An'n Sünndag weer dat besünners schöön: Gewidder mit Sünnschien dortwüschen! Dat is richtig dramaatsches "Kulissenweder" de ganze Landschap lett as en Theaterböhn. An'n Heven weern dorbi wunnerschöne Ambosswulken to sehn. De
heet so na ehr Foorm baven ganz breed un sünd de
typischen Gewidderwulken. Dat sünd gewaltige Wulken kannst
en halve De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
24.4.16 ....Boorsdag bi de Blässhöhner "Schöön goden Dag, dor sünd Se ja wedder mal!",
begrööt uns de Bedeenung vun den Fischerreehoff in Hemmelsdörp.
"Ja, dat schöne Weder hett uns herlockt. Bi den
De Blässhöhner ok Zappen nöömt harrn sik en Nest ut Schilf an de Waterkant ünner dat Restaurant buut. Negen Eier legen vör twee Daag noch in dat Nest. Veer lütte Küken weern intwüschen al ut ehr Ei sluppt.
Wi söchen uns up den Balkon en windstille Eck. De Bedeenung bröch uns noch Kissen för de Stöhl. Vun baben kunnen wi nu bi den "Boorsdag" vun de lütten Küken tokieken.
Vadder un Modder sorgten vörbildlich för ehr Kinner. Ümmer wedder pack Modder de Schilfhalme in de richtige Laag. Sünst füllen de Lütten villicht ut dat Nest un denn in't Water! Wenn se Hunger harrn, möken se dat dörch ludes Piepen kund. An den roden Kopp un de orangefarvten Duunen an den Hals kunnen de Öllern ehr Kinner goot wedderkennen.
Vadder hett düchtig mit anpackt. He sorg ok för dat Foder. Ümmer wedder keem he dörch dat hoge Schilf un bröch lütte Fisch un lütte Deele vun Planten för de Kinner. De Blässhöhner un ok de Küken sünd Allensfreter. De Jungfisch weern dicht bi. Se swömmen in den See in Swarms ünner dat Restaurant. Modder kreeg ok ümmer wat aff. Se müss doch bi Kräften blieven.
Över dat Beleevnis harrn wi ganz unser Eten vergeten. Aver de Hunger mell sik. Wi hebbt uns en godes Fischgericht bestellt. Twischendörch keken wi ümmer wedder na ünnen na dat Nest. Wi dörfen doch nich dat Familienbeleevnis vun de Blässhöhner verpassen! Vun den Anblick kunnen wi uns nich trennen. De Lütten wöörn ümmer kraller. De een versöch över den Nestrand to kladdern. De wull al mal to Water! Den Boorsdag vun de Blässhöhner an'n 20. April 2016 vergeet wi seker nich. Dor kunn unser Eten, dat ümmer noch up den Töller leeg, ruhig koolt warrn. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Up den Nahuuswg vun den Eemkenwoold över
de ole Tramünner
Landstraat güng dat langs den Sommerweg na Tramünn.
Up beide Sieden vun den Weg schien mank dat frische Gröön
an Wegrand grote Placken mit gele De gelen Blomen lüchen besünners dull in den Sünnenschien mank blenkernde gröne Bläder. Dat weer dat Scharbockskruut. Ik kenn de Bloom as Gesselbloom. Se höört to de eersten Blöher in't Fröhjohr un is smuck antokieken. De frischen Bläder hett man geern mank Salat mengeleert, wiel dütt Kruut veel Vitamin C in sik harr. Sull ok goot gegen Skorbut ween. Dorvun kümmt ok de Naam: "Scharbockskruut" heet "Skorbutskruut". Glieks achter de gelen Blomen weer en groten witten Blödenteppich. Stubben vun verleden Johr keken ut de witte Pracht. Üm de Stubben harrn sik vele Anemonen utbreedt. Dat weer de reinste Droom in Witt. De hele Wegrand weer en richtig smuck Fröhjohrsbild.
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
19.3.16 ....De Lent is dor, de Lent is dor nu wirklich! Fröh kunnst vör dichten Nevel de anner Stratensiet nich sehn. Warm weer dat ok nich jüüst. Dorbi hebbt wi moorn Fröhjohrsanfang. Gegen Meddag trock de Nevel hoch. Un dat weer nich to glöven, mank de griesen Wulken weern Löcker. De Sünn versöch dörch de Löcker ehr warmen Strahlen up de Eer to schicken. Dat harrn ok de lütten Vagels markt. Nahdem en Erlenzeisigpoor sik satt freten harr, söchen se enen goden Placken, üm de warme Sünn to geneten. "Kiek mal hier in den Hibiskus", meen de Zeisigfru to ehr'n Mann un sett sik in den böbersten Aast. "Vun hier köönt wi allens goot översehn!" Ehr Mann sett sik wat deper up enen dicken Telgen. "Wat weer de Sünn schöön warm", dach he un pluster sien Fedderkleed up. Nu möök he ok noch de Oogen to. Binah weer he inslapen, aver dat leet sien Fru nich to. "Kumm doch wat neger!", piep se em to. Aver he wull nich stöört warrn. Dor hops se wat neger to em. Nu kunnen de beiden sik in de Oogen kieken. Se harr Smetterlinge in'n Buuk. Weer ja moorn ok Fröhjohrsanfang. Se müssen doch an den Nestbu för ehr Kinner dinken. Aver dor keem Navers Kater anslikert. Gau möken se sik ut'n Stoff. Dat Leevsspeel weer vörbi. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
"Hett lang noch duurt, bit ik mi ut mien Nest in de Eer na buten
truut heff. Aver de Sünn schien hüüt so schöön
warm un nu bin ik wedder dor. Un ik heff sogoor en poor Blomen
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Dat soll twors eerst mit den Lent an 1.März losgahn. Avers hüüt,
an'n Sünndag, weer en Dag, as wenn he al dor weer. Up den Weg
na den See grasen Wildgöös un Rehe up de
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
28.2.16 ....De Flögelslag vun't Fröhjahr Se fleegt wedder! Dat is to höpen, dat se heil torüch kaamt. Dat is för Immen un Wöpsen noch veel to koolt, se warrt vun de Sünn rutlockt un verklaamt denn in de Küll. 2015 weer en ganz slechtes Insektenjohr, de Mangel an Insekten bedrauht al de Welt-Nohrnversorgung. Kümmert sik üm de Immen un allens, wat buten flüggt! Sorgt dorför, dat se en gode Tokumst hebbt! Thomas Seemann, Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
Wat weer dat? In den groten Putt mit de bunten Primeln weer blots noch en gele Primel. Harr de annern Bloom een rutreten?! Weer dor en Deef bi ween? Un de Putt weer so smuck! As ik mi den Schaden wat neeger bekeek, weern de Planten mit dat Wöttelwark noch in de Pütt. Aver de Blöden weern bit up den Grund affreten. Blots noch de Strunken vun de Bläder weern nableven. Dat müss en Deert mit groten Hunger maakt hebben. Aver weer freet in de kole Johrestiet Blöden? Snicken un anner lütte Deerten geev dat doch noch nich! Dor heff ik mi up de Luur leggt. Glieks neven mien Ohrnsessel kunn ik goot dörch dat Finster de Blomenpütt sehn. Dat weer kuum to glöven. De lütten Lünken setten sik up den Puttrand un leten sik de Blöden vun de Blomen goot smecken. Sünd de am Enn "Veganer" woorn? Ok de gele Primel hebbt se sik to Boss nahmen. Wat anners weer ja ok meist nich mehr na! Gau heff ik mit mien Hand gegen de Schiev kloppt. Un hest du nich sehn: Schsss...... weern de frechen Lünken al in de Heck verswunnen! Mutt ik nu as Vagelscheuche alltied in mien Ohrensessel sitten?! De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
19.2.16 ....A, B, C, de Katt, de löppt in'n Snee Well striekt daar dör de Buschen? Is dat etwa en Wildkatt? De Aart is so ror...! Oder sall dat doch en Perser ....? Nu kümmt se rut, un dat is doch en Perserkatt. Kiek, so moi mit Fell inpackt, denn kann't ok ruhig kolt wesen. Ok binn de Ohren hett se noch flaumig Fell, daar freert nix. Dat gifft even keen verkehrtes Weder, bloots verkehrte Kledaasch! Se leep mi achteran, un ik hebb denn eben en Foto maakt. Prachtvull noog süht se ja ut. Kiekt bloots beten mucksch. Thomas Seemann
|
||||||||||||||||
14.2.16 ....En Sünnenstrahl up den See Up de Sünn dat hüüt wull schafft? In der Vörhersaag
heet dat: "Hüüt gifft dat en poor Stunn Sünnenschien!"
Wi möken uns up den Weg na den Hemmelsdörper See. As wi
ankemen, weern En poor jährige Swaans, se harrn noch griese Feddern, kemen sogoor in dat niege Bootsbecken. De Macker vörran. Dree Swaans kemen achterna. Se lannen al up de Slipanlaag för Boote. Dor weer dat nich so deep un los güng dat mit de "Grote Wäsch!" Wat kunnen se ehr'n Hals verdreih'n! De weer'n richtig to beneiden. Överall kemen se mit ehr'n Snavel hin. Ünner de Flünken, achter den Steert un sogoor an den langen Hals. De letzten Waterdruppen schütteln se ut dat Fedderkleed.
De Sünn harr sik intwischen wedder achter de Wulken verkrapen. Un wi up en Kommando güngen alle veer Swaans wedder in dat deepe Water up den See. Seker kriegt wi de veer Swaans in'n Fröhjohr nochmal wedder to sehn! De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
11.2.16 ....Dei Gravitationswellen sünd dor! |
||||||||||||||||
27.1.16 ....Ravenvagels sünd driest! Ik heff an uns Vagelfodersteed Rosendraht bunnen to Sekerheit wi harrn ja al den groten Specht dor. Also heff ik dat richtig fastmaakt. Gistern duur dat nich lang, un de Dohlen harrn den Meeschenknödel in't Visier. En ganz Koppel Dohlen weer tohoopkamen. Un de hebbt so en Spitakel maakt, dat de Knödel opletzt batz na'n Borrn dalfull. Dor bleev he nich lang alleen. Fief, söss Dohlen hebbt sik över ehr hermaakt un ratzfatz weer de ganze Knödel verputzt. De Meeschen harrn dat Nasehn.
Thomas Seemann
|
||||||||||||||||
17.1.16 ....Immer noch kienen Kontakt mit Philae
Dei Osiris-Kamera van Rosetta knipsde den Komet 67P/Tschurjumow-Gerasimenko (67P) an'n 20. Dezember 2015 ut einen Affstand van 91,5 Kilometer. För einen Kontakt mit dei Landesonde Philae up ehren neien Heimatkomet werd et orig knapp. Uck dat leßte Kontakt-Ünnernähmen, wobi Philae Reaktionen wiesen schull, bröchte kienen Erfolg. Rosetta kunn uck noch kien Foto van Philae up den Komet 67P scheiten. Dat leßte Maol mellde sick Philae an'n 9. Juli 2015 dornao geef et kiene Reaktion mehr. Nu werd et för den Lander knapp: Jeden Dag flügg dei Komet 67P wieder van dei Sünne weg, un dei Temperaturen up den Kometbodden fallt staodig. Ende Januar werd dei Bedingungen up 67P för den Lander so leip, dat dei Mission mit Philae up eine natürlicke Ort ehr End finnt dait. Dei Ingenieure un dei Forschkers van dat Dütschke Zentrum för Luft- un Ruumfohrt (DLR) lustert siet September ümsüß up ein Teiken van Philae. Dorümme schickden dei an'n 10. Januar 2016 eiersmaols ein Kommando in't All, dormit dat Drallrad van Philae rundloopen dö. "Dei Tied werd knapp, dorümme will wi aals daun", sägg dei Philae-Projektleiter Dr. Stephan Ulamec van't DLR.
Bi dei Landung an'n 12. November 2014 sorgde dat Drallrad van Philae dorför, dat dei Lander bi't Affstiegen eine stabile Laoge hüllt. Nu kunn et den stillen Lander up 67P einen Dreihimpuls gäben. "Wenn et gaut löpp, denn schüddelt Philae sick den Stoff van dei Solarplaoten aff, un hei steiht bäter in dei Sünnenrichtung", verklort dei technischke Projektleiter Dr. Koen Geurts. "Wenn et orig leip löpp, nimmp dei Lander dei Kommandos van dei DLR-Mannschkup nich up." Tauleßte, Ende Januar, werd et aower mehr un mehr unkommaudig för Philae. Denn hätt dei Komet 67P einen äöwer 300 Millionen Kilometer grooten Affstand tau dei Sünne. Sacket dei Bedriew-Temperatur van Philae unner minus 51° Celsius, denn spring dei Landeapparaot nich mehr an. Dat Aktivierungskommando för dat Drallrad is dei leßte Verseuk, dat Philae eine Reaktion wieset. "Et is eine lüttke Chance", sägg dei Operations Manager Cinzia Fantinati van dei DLR-Kontroll-Mannschup. "Wi willt aals verseuken." Dat Kommunikationsmodul schall aower noch äöwer dei Januarmidde weg warken und wiederhen up ein Teiken van Philae luuren. Dei ESA-Rosetta-Sonde schall noch bit September 2016 aktiv blieben.
Links tau Biller: OSIRIS
WAC (195 Biller); OSIRIS
NAC (1035 Biller) |
||||||||||||||||
Vör twee Daag weer de See noch mit dünnes Ies bedeckt.
Up de Dörchreis harr de Winter de Welt vertövert. Lütte
Iesschollen dreven up dat Water. De Wind harr se an den Rand vun den
See
Hüüt hüngen graue Wulken över den See. Mitünner fullen sogor en poor Regendruppen ut de Wulken. De malen grote Kringel in de Waterpütten up den Weg. Dat weer ok nich mehr so kolt. De Winter müß sik wull mal verpussen. Gau harr sik dat Winterweder in Dauweder verännert.
Dat harrn ok de lütten Planten an Rand vun de Beek mitkregen.
De dünne Iesschicht weer weg. De lütten grönen Rosetten
vun dat
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
So fröh bin ik lang nich mehr opstahn. De Sünn luur al dörch de Vörhänge. Gau jump ik ut de Puch un trock de Vörhänge trüch. De Sünn lach mi vun en klorblagen Heven an. Keen Wolk weer to sehn. Dat müss ik doch utnutzen. Aver dat weer teemlich kolt. Dat Thermometer zeig 12° minus an.
Mit en dicke Jack un en Wullmütz över den Kopp kunn mien Fotosafari losgahn. Ik müss doch kieken, op de Hemmelsdörper See al en Iesschicht harr. Dat müss ik knipsen. Vör eenige Johrn weer de See richtig tofroren. Dor bün ik noch mit mien Mann över dat Ies lopen. Aver so veel Küll harr dat düssen Winter noch nich geven. Gau reep ik mien Fründin an. So ganz alleen wull ik nich los. Dat weer noch so fröh, dat wi seker enen goden Parkplacken kregen. Un vun dor sehgen wi al dat Ies in Sünnenschien glitzern. Dat ganze Anwesen leeg in de Morgensünn. Sehg ut, as wenn de See vertövert weer. Över de Stege harr de Wind een Dag vörher dat Water drückt. Dat weer to Ies Glatties! froren. Vörsichtig schlikern wi an dat Gelänner lang. Üm de Poller harr sik en Iesköss an de Waterkant billt. Dat Schilf leeg deelwies up dat Ies. Eenige Halme harrn sik en Holfass in dat Ies haalt. Dat sehg richtig drollig ut. Aver Watervagels weern nich antodrapen.
De Fischereehof in Hemmelsdörp weer överhaalt un eerst kort vör Wiehnachten trecht woorn. De Rökeree un de annern Hüüs lüchen al in de Morgensünn. De Sünn spegel sik in de Schieven. Dat weer en richtig Vergnögen. Nu trock noch en groten Vagelschwarm över uns Köpp. De harrn sik den Heven utsöcht. Dor harrn se friee Bahn. Wi weern denn sowat vun utköhlt. De warme Stuuv lock uns na Huus. Dat weer en wunnerboren Dag in't niege Johr. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
3.1.16 ....Niegen Gast in't Vagelhuus
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
27.12.15 ....Wiehnachtsgeschenk Dat is nu al meist twee Johr her. Dor kreeg ik en lütt Bloom schinkt, so'n ganz, ganz lütt Bloom. Se stünn in enen knallroden Överputt. Sünst wöör se meist översehn. Blöden harr se nich. Dat ik vun ehr Utsehn begeistert weer, kann ik jüst nich seggen. De Bläder weern ganz dick un fast, gröön mit helle Placken mustert. Sehg meist enen Kaktus ahn Stickeln liek. 'n beten minnachtig stell ik den Putt ganz achtern in de büterste Eck vun de Finsterbank. Wenn de annern Blomen begaten wöörn, kreeg de lütt Bloom en poor Drüppen Water af. Aver se scheer sik nich doran un wöör langsam grötter. Se brukte enen grötteren Putt un enen annern Överputt. Bi't Ümplanten wöör ik in de Meern vun de grönen Bläder en lütte Blödendolde wies. Mien Upmarken weer weckt. De lütt Bloom kreeg nu mank de annern Bloom enen besünneren Placken. Dor kunn ik beter sehn, up de Knuppen an de Dolde gröter wöörn. Se seten dicht bi'nanner an enen Stengel. Nu müss ik aver eerstmal den richtigen Namen rutkriegen. Na mien Book weer dat en Bloom ut de Familie vun de Sukkulenten un harr den Naam Haworthia. Tohuus weer se in Südafrika. Dorvun geev dat veel verscheden Oorten. De Hauptsaak för mi weer: Dor stünn "pflegeleicht". Jedeen Moorn güng ik nu as eerst an't Finster. Un wohrhaftig
de Stengel wöör ümmer länger un höger
un de Knuppen wöörn dicker! Langsam kregen de Knuppen Farv.
Na dat Book sullen se hellrosa sien. Aver de Form vun de Blöden
weer bi mi anners. Mien Blödenform weer wi en lütte Trompeet
un de Farv weer orange. Ut de Un wohrhaftig stünn dor noch en Naam: Aloe Humilis. Mien Bloom weer also keen vun de velen Sukkulenten mit den Naam "Haworthia"! De Blödenform un de Farv vun de Blöden an mien Plant harrn mi up den richtigen Naam bröcht! "Aloe humilis" heet nich wöörtlich "de bescheidene Aloe" orr "de demödige Aloe", as een denken kunn, sünnern eenfach "de siede Aloe", denn se wasst nich so hooch as mennig anner vun ehr velen Aloe-Verwandten. De Plant is ok in Südafrika tohuus, as de Haworthia; aver de Haworthia is keen Aloe un bloots en entfeernte Cousine vun mien Aloe humilis. Leider hangt de smucken Blöden nu al verblöht an den Stengel. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Den helen Sommer över heff ik in mien Vagelhuus en lütt Meesch, en Weidenmeesch, vermisst. Immer wedder heff ik na ehr utkeken. Egentlich weer se en Dauergast up mien Lünkendisch or in mien Vagelhuus. Aver door weern dütt Johr blots de Lünken un de Kohlmeeschen. Siet en poor Daag kümmt nu ümmer to mien grote Freud en lütt Weidenmeesch. Ik kunn dat gor nich glöven. Gau söcht se sik en poor Koorns un haut denn flink wedder af. De lütte Kopp güng bi dat Söken flink hin un her. Se keek na rechts un links un seker sik af. Wenn se denn en passend Korn in'n Snavel harr, suus se wedder af. Dat duur aver gor nich lang un se weer wedder to Stell. Harrn de groten Vagels de lütte Meesch den Sommer över verdreven? Aver nu weer se wedder dor. Se höll sik nich lang up, kuum dat man ehr'n Besöök mitkreeg. Ok vun den Lünkendisch haal se sik lütte Koorns. De Lünken weern orri wat gröter. Liekers truu se sik an dat Foder. Ik harr grote Freud an den Besöök. De lütten Vagels weern to un to nüüdlich un bröchen Leeven in mien Goorn. Wenn en Kreih ankeem, heff ik in de Hannen klatscht un se gau verjaagt. De Biller köönt Se
per Klick vergröttern! Antje
Heßler
|
||||||||||||||||
Un denn düt: Hamborg-Ottensen, 17. Dezember 2015, Klock söben avends. De Stratencafés un Beergoorns hebbt apen, de Lüüd sitt buten. De Vagels zirpt al pröövwies, un de Bööm maakt de Knubben trecht. Is dat nu bald so wiet, dat Wiehnachten un Oostern op een Dag fallt? Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
Wullt du to Wiehnachten blöhen Kassbeertelgen hebben, dennso muttst ehr al an'n 4. Dezember snieden un in de warme Wahnstuuv in Water stelln, so geiht de Bruuk. Dat sünd denn de "Barbaratelgen", denn an'n 4.12. is de Dag vun de hillige Barbara. Düsse Hillige warrt nu sachs nich mehr bruukt, jedenfalls nich för de Telgen. Düt Foto hett Ewald Eden uns schickt: En Kassbeerboom blöht in Wilhelmshaven. In'n Dezember. De Hillige, de dat in't Wark sett hett, is denn ja woll Sankt Klimawannel. Hillige Strohsack! Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
Vun den Steeg kunn ik in den See kieken. Dor spegeln sik de Poller
ünner Water. Dörch de lütten Wellen kregen se en ganz
Meern dormang düker ümmer en Haubentaucher up.
De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Den Knüppel heff ik natüürlich goot verwohrt. In dat neegst Johr kümmt de wedder as Dekoratschon up den Terassendisch. Nu kann dat kolt warrn un de Winter kann kamen. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Vör en poor Daag heff ik dat Vagelhuus wedder up de Terrass stellt. De lütten Vagels lungern al ümmer na Foder. De Winter stünn vör de Döör. Nadem ik wat to Freten in dat Huus streut harr, duur dat gor nich lang un de Lünken weern dor. Dat weer en Gedränge! Keeneen gönn den annern wat. Mit eens flöög de ganze Vogelswarm hoch. Wat weer passeert? En groten Vagel flöög över dat Vagelhuus. De Lünken schulen in de Heck, bit de Luft rein weer. Denn kemen se na un na wedder.
Annern Moorn weer gor keen Vagel to sehn. Dat Vagelhuus stünn leer. Dorbi harr ik an Avend al för Naschub sorgt. Wat weer blots los?
Vörsichtig güng ik an't Finster. Dor seet en groten Vagel
in de Heck. Dat weer wohrhaftig en Falke. Mit sien scharpen Ogen sondeer
he den Goorn. Nu flöög he up den Rasen. Vun dor kunn he
de lütten Vagels beter utmaken. Sien gesprenkelte Boss un de
gelen Fööt möken sik goot up den grönen Rasen.
Vör de Falkenogen un den groten gebagen Snavel kunnst bang Nu weer de Falk mi aver achtert Finster wies worrn. He flöög dorvun un wies mi sien Rüüch. Dat weer för de lütten Vagels nochmal goot gahn. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Dat weer wedder en Dag, en richtig güllenen Oktoberdag. Dor wöör mien Modder wedder dat Gedicht vun Hebbel vördrägen. Jedeen Johr höör ik dat al in mien Kinnertied vun ehr. Ik kenn dat ok al butenkopps. Un hüüt weer wedder so en Dag. Dies ist ein Herbsttag, wie ich keinen sah! O stört sie nicht, die Feier der Natur! Op Platt: Düt is en Harvstdag, as ik keeneen sehg! Holl an un stöör nich de Natuur ehr Fier!
De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler;
Gedichtöversetten: Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
De Himmel weer gries in gries. De Sünn kunn dat nich schaffen. Nu fung dat ok noch an to nieseln. Bi dütt Weder kannst blots noch Grillen fangen. Dor müss ik eenfach an de Oostsee föhrn. Mal nakieken, wie dat dor utsehg.
Ok dor weer nich veel to sehn. Kuum dat man de Küst vun Meckelnborg wies wöör. Liekers müss ik na dat Water kieken. Ganz saacht plätschern lütte Wellen över den Strandsand. Dat harrn sik ok de Möven utkeken un stolzeern in dat flache Water hin un her. Se söchen wat to'n Freten. Dorto petten se mit ehr groten Fööt ümmer wedder up den Grund. De een harr Glück. En groten Worm weer ut den Sand na baven kamen. Nu hüng he in den Snavel vun de Mööv. Twee Kreihn stolzeern achterna. De een weer in en Seegrasbüschel enen lütten Fisch wies worrn. Mit den Fisch in Snavel möök se sik dorvun. Nu güng de wilde Jagd los: De Möven ümmer achter de Kreih ran. Meist harr de Kreih den Fisch verlorn. Se kunn sik jüüst noch up en Latern retten. Dor leet se sik den Fisch goot smecken. Up mien Nahuusweg, ümmer noch bi lichten Nieselregen, müss
ik över mien Beleevnis schmunzeln. De bunten Harvstfarven keken
noch dörch de velen Regendruppen up mien Autoschiev De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Dat Meddageten weer noch nich ganz trecht. De Kantüffeln müssen noch wat kaken. Ik harr dorüm noch Tiet un keek ut dat Kökenfinster. Mien Blick füll up dat Huus genau gegenöver. Wat stünn denn dor för en Vagel up dat Dack? Sien langen dünnen Been kemen mi bekannt vör. En Adebar weer dat nich, dat weer wohrhaftig en Schietreiher! Kreien, Möven un Duven seten oftins up de Spitz vun dat Dack gegenöver un keken sik üm. Vun dor baven harrn se en gode Utsicht. En Schietenreiher sehg ik dor dat eerst Mal. Gau haal ik mien Knipskassen ut de Stuuv. Dörch dat Kökenfinster
kunn ik en poor Biller maken. Denn dreih de Schietreiher Intwischen klapper de Deckel vun den Kantüffelputt, dat Water kaak al över. Seker weern de Kantüffeln goor. De Köök un dat Kökenfinster weer'n vull mit Bradden. An Knipsen weer so un so nich mehr to dinken. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
13.10.15 ....In de gollen Oktobertiet Keen Deert för mi so putzig in uns Harvstbild passen deit, Wat för een Höög, unvermodens so n Posseerstengel
to sehn!
Ik aver stünn langen versunnen, sowat vun beglückt över
düssen Momang. Text: Addi Kahl
Fotos: Antje Heßler |
||||||||||||||||
Mien Naversch snack vör en poor Daag vun en Witwenbloom. Speel
se dorup an, dat ik Witwe weeer? Wat ik mi aver nich denken kann.
Woto harr ik enen PC?! Glieks befraag ik Google un de kenn
wohrhaftig en Witwenbloom. He wies mi
Nu weet ik, dat is en Witwenbloom, en Acker-Scabiose, un se tellt to de Kardengewächse. Se hett noch veel anner Naams. Knautie, Neihküssen, Grindkruut, Krätzkruut un mehr. De letzten beiden Naams seggt al, dat de Plant fröher to de Heilkrüder tell. Hüüt warrd se nich mehr insett. De Acker-Witwenbloom heff ik düssen Sommer veel an Wegrand sehn. Dat is en lütte un smucke Bloom. Se is taag un blöht den ganzen Sommer. De Acker-Witwenbloom is överall up Wischen, an Wegränner un up dröge Feller bi uns to finnen.
De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
6.9.15 ....Hans Huckebeen en Deef! Genau gegenöver vun mien Huus steiht in Navers Goorn en Beernboom
mit riepe Beern. As ik vunmoorn ut mien Finster keek,
Orr meen he eenfach, de Frücht, de de Natuur wassen lett, höört all em to? Sünd Fundsaken, de em jüst so tohöört as uns Minschen? Sowat as "Besitt" kennt de Natuur ja nich. Man "satt" un "Appetit", dat kennt se wohl! De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Endlich harrn se dat schafft un neveneenanner enen Placken funnen. Dat sehg richtig drollig ut, as se mit ehr plietschen Ogen dörch dat Gitter keken un dat Foder müffeln.
Denn wöör dat den enen Eekkater aver to eng. Mit enen eleganten Sprung möök he sik ut den Weg! De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
4.8.15 ....Fröhstück an'n Leegerwall Mien eersten Weg an Moorn geiht ümmer na de Vagelampel. Dor smiet ik en Handvull Foder rinn. De Dacklünken hebbt in de Heck al up mi luurt. Mit luut Schilpen fleegt se na de Ampel. Dat duur aver gor nich lang un se flögen all dorvun. Jan Flink, de Eekkater, harr se verjaagt. Mit en groten Satz sprung he in de Ampel. De schaukel düchtig hin un her. Breetbeenig sett he sik in de Ampel daal un leet sik dat smecken. Satt un tofreden möök he sik na enen Stoot up den Weg in Naversgoorn. Wedder schaukel de Ampel hin un her. Wer keem denn dor noch? Dat weer de lütte Waldmuus. Se leet sik dat ok smecken. Nu heff ik mi dat Fröhstück goot smecken laten. Ik kunn in Rooh mien Brötchen eten. Moorn fröh sind de lütten Gäst seker wedder dor. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
26.7.15 ....Hans Huckebein en Kolkraav Siet längere Tiet wunner ik mi, dat de Lünkendisch ümmer so gau leer is. Kuum dat ik Vagelfoder utstreut heff, is de Disch al wedder leer. Jan Flink, de Eekkater, klau ümmer wat. De dicken Duven kemen ok to'n Fröhstück. De lütt Muus heff ik ok al sehn. Aver likers müss dat noch en annern Deev geven.
Eenes Moorns sehg ik enen Schadden över den Goorn flegen. En
groten swatten Vagel leet sik up de Telgen vun den Dannenboom daal.
Dat weer en Kreih, en besünners grote swatte Kreih! Se höll
Utschau na den Lünkendisch. Toeerst lann se up den Rasen: en
Kolkraav, en Hans Huckebein. Denn stolzeer se up den Lünkendisch
to.
De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
De Rosentiet is al meist vörbi. Överall kiekt nu de Stockrosen över de Goorntuuns. En smucke Bloom, se lööst mit ehr lüchten Farven de Rosen af. Bi Insekten is se besünners beleevt. De grote Blööd un de Stempel in de Meern laadt de Insekten in. Aver en Roos is dat nich, dat is en Malve! De Malve is en ganz vörnehm Bloom. Se hett en grote Verwandtschap. Dat gifft veel Oorten vun Malven. Ik kenn de wilde Malve, de Weg-Malve un de Stockroos. Ok de Hibiskus höört in de Familie vun de Malven. Aver de Stockrosen wöörn al ümmer besünners beacht un weern wull ok de Smucksten ut de Familie vun de Malven. Denn is mi aver en lütt Bloom in't Oog fullen. De lang mit ehr Ranken över de Eer an Wegrand. Lütte witte Blöden seten mank de Bläder. Ik weer överrascht un heff en Rank mit Bläder un Blöten mit na Huus nahmen. Dor keem se in en Waderglas. Nu kunn ik een lütte Blööt genau bekieken. Fief witte Blödenbläder mit enen dicken Stempel in de Meern smücken de lütt Blööt. Jeed enkelt Blödenblatt harr rosa Striepen un wöör vun gröne Bläder in Hartform inrahmt. De Plant harr lange Ranken. Se versöch dormit üm sik rüm Foot to faten. Dat weer de Weg-Malve, en ganz bescheiden Bloom. Se harr ok noch anner Naams: Feld-Malve, Gänsemalve, Gänsepappel, Hasenpappel, Rosspappel, Schwellkraut. In slechte Tieden deen se as Gemüse un Salat. De wilde Malve is ok as Heilkruut bekannt. Se is besünners smuck mit ehr sternförmigen Blödenbläder. Al vör 5000 Johr wöör se wegen ehr schliemlösend Wirkung vun de Chinesen insett. In't Mittelöller tellt de Malve to de wichtigsten Krüder. Hüütigendaags warrd se wegen ehr smucke Farv noch as Tee anbaden. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Lütt beten wieder wöör Hansi en Wadernapp mit Wader wies. Dor kunn he sienen Döss löschen. Een vun sien Sipp weer al dor un seet in dat Water. De hett em goot toreedt. As Hans dat Napp denn för sik harr, versöch he dat ok. Ganz vörsichtig sett he sik mit de Fööt in de Meern vun dat Napp. Dat Water weer gor nich koolt. Toeerst nehm he enen Sluck vun dat Water. Denn harr he Moot kregen un slöög mit sien Flünken. Dat Water sprütt in de Gegend un över sien Kopp. Dat weer en richtig Vergnögen. Nu weer sien Fedderkleed böös natt. He schüttel sik, aver dat bröch nix. An enen Placken in den smucken Goorn up en Steenmuur sett he sik daal. Leet sik vun de warme Sünn beschienen.Bald weer sien Fedderkleed wedder dröög. He tschilp vör Vergnögen. Vör em stünn en smucke blage Bloom. De nickköpp em to un meen: "Dat weer doch en wunnerboren Dag! So kann dat wieder gahn!"
De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Bi mien Dochter Sonja un ehrn Mann Torsten weer en Fröhstücksgast op Beseuk. Sonja müsst twoor freuh an Morgen to Arbeid, se weer ja noch meud, over se wunnerwark doch, wat dor in Goorn togang weer dat tuck un raschel, as wöör dor een rebellsch. Se dacht toeerst: "Wat is dor denn för'n grote Vogel in'n Boom, dat de Blööd sik so dull schoken?" De ganze Appelboom wöör an't Schuckeln. Denn hett se den lütten Rehbuck klook kregen, woans he ganz suujte un neeschierig allens anknabber. Se hett em noch gau opnohmen. He weer an de Bläder vun den Appelboom an't Fröhstücken, de in'n Harvst en veel riekern Disch för all de Deerten deckt. Denn muttst du wedderkamen, lütt Buck! De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Marita Pollak
|
||||||||||||||||
Wat hebbt de Buurn hier in Holsteen ditt Johr för'n Glück hatt mit dat Weder bi de Heuoorn! Nahdem dat Heu inbröcht, dat heet mit de niemoodschen Maschien vörheer to grote Rullen presst un uprollt up den Hoff bröcht weer'n, geev dat anner Weder. Up den Hoff wöörn de Heurullen noch in en Plastikhüll packt. Nu kunn dat ruhig Regen geven. Vör uns Huus weer en grote Wisch. Dor kunnen wi jedeen Johr tokieken, wie dat Gras ranwuss. Dat müss richtig riep sien un en bestimmte Höchde hebben, bit dat afmeiht wöör. Dat dröge Gras weer Heu un wöör an Huusdeerten verfodert.
Dat weer nu wedder sowiet. De Maschinen rattern up de Wisch mit veel Larm hin un her. Gau weer dat Gras afmeiht un leeg to'n Drögen up de Eer. Dorna keem en Wendemaschien un röög dat afschneden Gras ornlich vun ene Siet up de anner. Dat flöög oftins dörch de Luft un dorbi stööv dat düchtig. De Wendemaschien weer mitünner kuum noch to sehn. Bi goot Weder weer dat Gras gau dröög. Nu keem de neegst Maschien up dat Feld. De sammel dat dröge Gras Heu up un press dat mit de Rullenpressmaschien to en grote Rull tosamen. Ut de Maschien full achtern een Rull na de anner up de Wisch un bleev dor eerstmal liggen. Dat weer en ganz anner Bild as to mien Kinnertiet. Perd un Wagen kregen wi nich mehr to sehn. Dorför geev dat n' Barg Larm. De neegst Maschien keem al up dat Feld. De sammel de Rullen up enen groten Anhänger. Mit de Fork weern de groten un sworen Rullen nich mehr to meistern. De wöörn mit enen Gabelstabler upspießt un up den Anhänger laadt. So'n Stücke acht Rullen passen up enen Anhänger. De müssen aver noch fastbunnen un afsichert warrn. So güng dat denn up den Hoff. Dor kemen de Heurullen in en Plastikfolie un wöörn upeenanner
stapelt. Slecht Weder kunn se nix mehr anhebben. De Larm vör
uns Huus weer vörbi. Dat ganze duur blots dree Daag un is seker
allens bannig praktisch. Aver de ganze Romantik vun de Heuoorn weer
verloorn. Ik kunn nich mehr baben up den Heuwagen mit up den Hoff
föhrn. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
14.6.15 .... Philae up den Komet Tschuri is upwaoket Nao sien pulteriget Landen up den Komet 67P/T-G ("Tschuri") leeg disse Landeapparaot up eine orig schaddige Stä un güng in einen Winterschlaop. Dei Komet kummp nu immer duuner an dei Sünne ran. Nu krigg Philae mehr Sünnenstraohlung un dei Bordelektronik is wedder ansprungen. An'n 13.06.2015 so üm 22 Uhr köm bi die ESA wedder ein Signaol van Philae an, wat 85 Sekunnen duurde. Ut dei ankaomen Daoten kunnen dei ESA-Forschkers affläsen, dat dei Apparaot in Ordnung is. Nu teuwet dei ESA-Lüe up dei 8000 Daotenpakete, dei noch in den Spieker van Philae ligget.
Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Sutje güng dat na Huus. Dor full mi up de linke Stratensiet
en groten hellen Placken an en Stubben up. Wat weer dat?
To geern wull ik nu weten, wat dat för en Poggenstohl weer.
Kunn man em villicht eten? Dat weer ja glieks en vulle Mahltiet! Ik
heff em anfaat, de Neegsten Dag bin ik mit en Metermaat Ik heff em aver stahn laten. Wi hebbt lever Pfifferlinge eten, dat weer sekerer! De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Na en Week in de Stadt un dat Parken ünner Bööm kleevt dat Auto över un över. Dat is de Pipi vun de Blattlüüs, de an de Stratenbööm sitt un den Saft ut de Boom-Adern suugt den söten Saft, mit den de Boom Zucker to'n Wassen in sien Bläder transporteert. Wenn se noog sapen hebbt, piet se den Rest ut. Dor is noch bannig Zucker in. Ok anner Insekten intresseert sik dorför, Bienen maakt Honnig dorut! Allens Lüüs-Pipi.
Na, dat Wekenenn schall schöön warrn, nu mutt dat Auto avers mal wuschen warrn. An en Tankstee in't Industrierebett kööp ik en Wasch-Chip. Leider is vör mi en junge Fatzke dorbi, sien BMW to waschen sülven is he tipptopp rutstaffeert, maniküürt un mit Haargel un allens, man he kriggt dat nich hen, de Koor richtig in de Waschstraat to fohrn un de Antenn aftonehmen. Un denn hett he natüürlich ok noch dat düürst Waschprogramm köfft! Dat duert. Na, ik heff Tied. Ik tööv, stieg ut un kiek över'n Tuun. Dor sünd se wedder, de Blattlüüs! De Busch, de dor steiht, hett nix to lachen. Över un över sitt se an em, sünnerlich buten an de zaarten jungen Telgen un Bläder, lichtgröön, dörsichtig in den Sünnünnergang. Un mang de Lüüs sitt af un to en wohrhaftig Monster: swatt-rood, stickelig, reesenhaftig. Dat sitt bloots dor, 'neem de Blattlüüs sitt. Un woso? Dat fritt ehr! Wokeen is düt Monster? Leev Kinner, bitte all mal weghöörn: Dat is de Marienkäver. Sien Larv . Sotoseggen de Marienkäver as "Teenie". Se fritt Blattlüüs as'n Schünendöscher, mehr as de grote Käver. Un hier sünd noog, dat se platzen kunn!
Hässlich? Wanschapen? Tja, dat is de anner Siet vun uns leevst Insekt. Jedeen Dr. Jekyll hett sien Mr. Hyde. Un de Schaddensiet hett ok wedder ehr Sünnensiet, denn de Appetit vun Mr. Hyde is en Segen för den armen Busch. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
Egens wull ik in den Hoffladen, in en smuck ool Strohdackhuus, Kees köpen. Aver dat keem ganz anners. Nadem ik en poormal mit de Glock an de Döör klingelt harr un sik keeneen mell, bün ik över den Hoff na den Stall gahn. Dor keem mi al de Fru in de Mööt. Se wink mi to un wies up en Strohlager buten vör den Stall. Wat ik dor to sehn kreeg, leet mien Hart höger slagen. Dor leeg en Muschi mit dree lütte Maikatten. Een leeg noch an de Boss. De annern weern al satt. Achterna wöörn se vun ehr Mama mit de Tung sauber leckt.
In de Twischentiet harr de Fru en Tass Kaffee för uns maakt. Buten up de Steen harr se de Tassen upstellt. Wi kemen düchtig an't Vertellen. Den Kees harrn wi ganz vergeten. De Sünn stünn all ornlich wat deper. Ehr Kinner weern na Huus kamen un spelen mit de lütten Maikatten. Ok de Kattenmama speel mit ehr Kinner. Dat müss ik doch noch wedder knipsen! Ik bün wohrhaftig ahn Kees na Huus föhrt. Den Kees harr ik över de nüüdlichen Maikatten glatt vergeten. Nu kaam ik seker nochmal wedder na den Hoffladen. Denn sünd de lütten Maikatten all wat ranwussen! De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
"Dor sünd ok gröne bi", sä de Buurfru, de mi de Eier verköff. "Wat?!", sä ik. "Gröne Eier. Avers de bruukt Se nich wegsmieten, de sünd good. Poor vun uns Höhner leggt de. Nee, de kriegt all dat lieke Foder, dor liggt dat nich an. Welk vun mien Kunnen", meen se benaut, "denkt jümmers, de Eier sünd fuul, un smiet de weg." Mal afsehn dorvun, dat ik nienich mehr Eier dor köpen wöör, 'neem se mi fule andreiht (snaaksche Kunnen!), weer ik ganz verbaast. Gröne Eier? Vörsichtig schuul ik in de Schachtel. Wohraftig, twee vun de Eier weern gröön! Allerdings is Mai, de hele Natuur warrt gröön avers ok de Eier?! Natüürlich heff ik dat tohuus glieks googelt. De Höhnerrass, de düsse Eier leggt, heet "Araucana" un stammt ut Südamerika. Se hebbt keen Steert un seht putzig ut. Bloots se produzeert den Stoff "Billividrin", de de Eierschell gröön maakt. De Araucana-Höhner hebbt sogor en Websiet. Warrt se mit anner Höhnerrassen krüüzt, denn verarvt
se dat Gröne-Eier-Leggen dominant wieder. Jedeen Dat de grönen Eier besünners sund sünd un minner Cholesterin hebbt, is allerdings en Legende. Se hebbt liekso veel orr mehr Cholesterin as anner Eier, denn ehr Dotter is mehrst grötter. Blangenbi smeckt se heel lecker. Ik warr wedder welk köpen. Un de Buurfru raden, se schall extra Reklaam dormit maken. "Eier för Veganers" orr so ähnlich. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
10.5.15 .... Hasselpogg up de Hand De lütte Hasselpogg hett bannig Glück hat. He weer nochmal heel dorvun kamen. Meist harr de Rasenmeiher vun mien Naversch em breet maakt. Mit enen groten Satz sprung he noch gau ut'n Weg. Aver dat harr de Naversch sehn. Se grappsch sik gau den lütten grönen Pogg. In de Hand bröch se em mit up de Terrass. De lütte Keerl seet ganz verschüchtert up ehr Hand. Aver de Warms vun de Hand möök em wedder munter. Neeschierig keek he sik na alle Sieden üm. Un denn möök he enen groten Satz un lann up den weken Pulli vun de Naversch. Wi hebbt uns richtig verfehrt! Müssen achterna aver düchtig lachen. Dat weer ganz seker en Keerl, sett he sik doch glatt up ehr Boss!
De Pogg harr sik enen goden Placken utsöcht. Up den hellen Pulli vun de Naversch heev he sik mit sien gröne Farv goot af. He leet sik richtig vun uns bewunnern. Dat weer en ganz smucken Keerl. Aver denn lang em dat. Un mit enen groten Satz kneep he ut un lann up de Terrass. Dor weer he gau mank de grönen Planten verswunnen. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Gröön, gröön, gröön! Allens is buten
in Feld un Wold wedder gröön. Mank dat frische vele Gröön
süht man de lütten witten Blööm vun de Melksteerns
besünners goot. So oft kümmt he bi uns nich vör. He
is in den Mittelmeerruum to
De Melksteern is en Zippelplant. Mit de Zippel köönt se
den Winter överstahn. Ehr Blöden sitt in Dolden an en Stengel
un warrd bit 30 cm hoch. Blöhn doot se in in den De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
26.4.15 .... Rallenbabys an en lütten Diek Wi weern hellwaak woorn un keken ümmer wedder neschierig na
düssen Hupen. Dor harr wohrhaftig en Rall ehr Nest buut un ehr
Eier utbröödt. Nu wöörn wi ok noch lütte
swatte Wullknuuls wies. De lütten
An't Över stünn Modder un reep ehr Kinner. Dree lütte Wullknuuls hebbt wi tellt. De müss se satt maken. Se renn ümmer hin un her un haal nieges Freten. Een na'n annern vun de Kinner reet den Snavel wiet up. Modder harr fix to doon! Mit eens schreeg se luut up. Wi sünd richtig in'n Dutt schaten. Över uns trock en Kreih ehr Bahn. De keek na enen Kükenbraden ut. Aver ümsünst. De Roop vun de Modder harr de Lütten rechtiedig warnt un in null komma nix weern de Lütten in't Dickicht verswunnen. För uns weer leider de Vörstellen to Enn. Aver in de neegsten Daag föhrt wi dor nochmal wedder hin. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Överall in mien Goorn kiekt al in den Aprilmaand de fienen
grönen Bläder von den hohlen Lerchensporn ut de
Aver nich blots ut de Knoll kaamt niege Planten. Wenn se utblöht is, sett se an jedeen Blööt en Schoot an. In de Schoot wasst lütte Samenkoorns ran.Wenn de riep sünd, platzt de Schoot un de lütten Samenkoorns fallt up de Eer. Dor sorgt denn Ameisen dorför, dat de Koorns an en richtige Stell bröcht warrd. De hohle Lerchensporn tellt to de Fröhblöher. Se wasst tiedig ut en hohle Knoll un warrt 15 - 30 cm hoch. An den slanken Stengel sünd 10 - 20 rood un witt blöhend Blöden. Jede Blööt hett enen langen Sporn, den Lerchensporn. De Bläder sünd ganz fien un hebbt en blaugröön Klöör. Finnen kanst den Lerchensporn in'n Woold un in Buschwark un Hecken. De Plant is nich so oft bi uns in Norden antodrapen. Dorüm laat den smucken Fröhblöher stahn, plück de Bloom nich af! Denn kann se sik ok bi uns wieder verbreden. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
25.3.15 .... Ümmer de Eersten! De Lünkendisch un de Vageltränke blangbi is en heel begehrten Placken up mien Terrass. Jeden Dag streu ik frisches Foder up den Lünkendisch un sorg för sauberes Water in de Vageltränke. De Eersten, de ankaamt, sünd meisttieds de dicken Ringelduven. Dat is de gröötste heimische Wildduvenoort. Se wackelt över den Rasen, as wenn se kuum noch lopen köönt. Bewegt dorbi ümmer ehr'n lütten Kopp up un daal. Aver wenn dat üm dat Freten geiht, sünd se de Eersten up den Lünkendisch un verdrievt de annern Vagels. Ik gah denn gau na buten un klatsch düchtig in de Hannen. Glieks wenn se mi wies warrt, flegt se dorvun. Dat duurt aver gor nich lang, denn sünd se wedder dor. De Vageltränke besöökt de Duven geern na dat Freten. Denn dükert se ehr'n Snavel in dat Water un suugt dat up. De annern Vagels nehmt ok vun dat Water, böögt dorbi aver den Kopp in ehr'n Nacken un sluckt dat denn hindaal. De Ringelduven mööt bannig goot kieken künnen. Ik bruuk blots achter de Terrassendöör stahn, denn warrt se mi al wies. Denn suust se mit luut Slagen von ehr Flünken af. Na'n korte Tiet weern se aver al wedder dor un watschelten över den Rasen. Up den Lünkendisch leeg ja noch Foder, dat kunn doch nich liggen blieven! De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
15.3.15 .... Se sünd wedder dor!
Se inspezeern de Laag. Dat Reet up de anner Siet vun den Diek weer nawussen un hoch noch. Dor kunnen se ehr Nest buun un ehr Kinner groot trecken. Intwischen weer dat nochmal wedder richtig kolt worrn. Wüllt höpen, dat se liekers bi uns blievt. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
8.3.15 .... Rosetta knipset ehren Schadden up "Tschuri" Rosetta flög mit dei Sünne in'n Rüggen duune an den Komet ran, äöwer dei Imhotep-Region. Dei Kamera keek liek up den Bodden un knipsde ut 6 km Höchte dat scharpste Bild van Tschuri. Dorup süht man uck den Schadden van dei Ruumsonde.
Rosetta stünd blots noch 6 km hoch äöwer den Komet Tschuri (67P/T-G). So kunn dei Apparaot dat bit nu hen scharpste Foto van den Kometbodden upnähmen.
Neern süht man eine unscharpe Stä. Dat is dei Schadden van Rosetta mit einen Lechthoff ümmetau. Dat süht meist so ut, wenn Sünne un Sonde up eine Linie staoht. Dei neern anlegte Uschnitt wiest dat noch bäter dör einen uphögten Kontrast. As Rosetta dit Foto knipsde stünd dei Apparaot mit dei Sünne up eine Linie. So giff dat einen Lechthoff üm den unscharpen Schadden. Dei Schadden is 20 maol 50 m groot (ESA-Angaoben). Dat heele Foto wiest eine Stä van 228 maol 228 m up den Kometbodden.
Ein Pixel faotet eine Stä van 11 cm maol 11 cm (Bilduplösen).
Up dit Bild is dei Imhotep-Region inteiket. In dit Hock knipsde Rosetta dat baoben wieste Foto.
Biller: © ESA/Rosetta/MPS for
OSIRIS Team MPS/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA Schatten im Blick
© ESA/Rosetta/MPS for OSIRIS Team MPS/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA Text nao: ESA un DLR-Vörlaogen Südollnborger Platt: Ludgerd Lüske, 05.03.2015 |
||||||||||||||||
8.3.15 .... Noch gröttere Vagels? Dat ik Photos vun de groten Vagels maken kunn, weer en Glücksfall. De Vagels weern wiet af un seten bannig hooch in'n Boom. Man ik heff se doch einigermaßen infungen. Natürlich heff ik anfangs ganz faszineert de beiden Vagels tokeken, bet ik endlich up de Gedanken keem "Anke, versöök mal en Photo to maken!". Poor Daag later keem mien leef Mann vun en Fohrt na Meckelborg trüch un vertell heel begeistert vun twee Nandus, de he up so'n lütten Hügel gegen de ünnergahn Sünn sehn hett un de up letzt in de Luft güngen un dorvun flagen. "Heiner, Nandus sünd Loopvagels. De köönt nich
flegen." Also Photoaparat her, Biller röverladen in'n Computer un kieken. Also ja, ut de Ferne kunnst denken, dor staht twee Nandus. Man, as de an't Flegen weern, dor sehgen se jüst so ut as miene Reiher poor Daag dorför. Anke Nissen
|
||||||||||||||||
An enen griesen Dag in de letzt Week leep ik an de Wakenitz so vör mi hen. In en recht groten ollen Dannenboom sehg ik baven in de Topp enen Vagen sitten, enen bannig groten Vagel. Un as ik wat genauer keek, seet dor noch en tweet Vagel. De is denn aver af flagen, hett 'ne grote Runde dreiht un is denn wedder bi den Vagel in de Top landt.
Dit Begegen vun de beiden groten Vagels up den hogen Boom weer sowat vun schöön, binah as en Schauspeel, as en Ballett. Se harrn wat vun Paradiesvagels an sik. Mien leef Mann seggt, de Vagels sünd Reiher. He warrt woll recht hebben. De griese Reiher (Graureiher) oder Fischreiher leevt dat Water, woneem he jaagt, un buut sien Nest in hoge Bööm. De hoge Dann dicht bi de Wakenitz is also en ideale Nistplatz för em. Wohrschienlich heff ik en Ehpoor sehn, dat op de Söök na en goden Nistboom weer. Ik höp, se nehmt de Dann, denn kiek ik later mal wedder na lütte Reihers! De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Anke
Nissen
|
||||||||||||||||
1.3.15
.... Teefibel: Salbei-Tee Salbei wasst as
Ganz hübsch is en Rezept vun uns Enkeldeern Elene. Se mengeleert
De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Anke
Nissen
|
||||||||||||||||
27.2.15
.... Duvenswarm
Wenn dat man goot geit!
Annerletzt keem ik wat later na Huus. Ik harr en lütten Ümweg
maakt un weer dörch de Feldmark föhrt. De niege Saat harr
al de eersten grönen Knubben. Dor truu ik mien Ogen nich! Up
en Feld weern tominnst 100 Ringelduven! De So veel Ringelduven up een Hupen harr ik bitlang noch nich sehn.
Kreihnswarms un Möwenswarms kunnst meist jedeen Dag an Heven
un in de Bööm seh'n. Ok anner Vagels, Wildgöös
un Wat en Glück, dat ik ümmer mien Knipskassen bi mi heff. Aver blots dat Daaldreihn vun de Autoschiev kregen de Duven al mit. All flogen to glieke Tiet in de Hööcht un setten sik in de groten Bööm. Annern Dag wull ik de Duven nochmal bekieken. Dor keem ik aver to laat. De seten al all tohoop in ehr Slaapbööm. Aver en Duvenpoor keem jedeen Dag in mien Goorn. De halen sik Köörn vun den Lünkendisch. To'n groten Arger vun de Lünken!
De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Se sünd weller dor, de Fröhjohrswieser, de lüchen
gelen Winterlinge mit ehre hübsche Halskrause ut gröne Bläder.
Eerst heff ik hier mal en geel Blööd sehen, denn dor mal
man nu is Uns Winterling hett den latiensch Naam Eranthis hyemalis. He is en Knollengewächs un höört to de groot Familie vun de Hahnenfootgewächse. He bruukt so goot as gor keen Pleeg. Wenn de Winterling utblöht hett, sall man de Bläder eenfach stahn laten, bet de vun alleen verswindt. De Winterling saamt sik ok alleen ut. Blots dat duurt sien Tiet, bet de junge Plant denn blöht, so üm un bi dree bet veer Johr. Wolang dat wohl duurt hett, bet Naver sien gröön-geel Winterling-Teppich in'n Goorn so schöön, so staatsch worrn is? För mi is he en Freud! Bringt Höpen un en lies Lachen in't Gesicht... De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Anke
Nissen
|
||||||||||||||||
Güstern, an den Valentinsdag, harrn wi Sünnenschien. Dor heff ik de eersten Biller vun mien Fröhblöher maakt. Se harrn al ehre Köpp up un keken in de Sünn! Dorto is mi en Gedicht von Heinrich Heine infullen.
Hüüt hett sik de Sünn wedder achter de Wolken verkrapen! De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
15.2.15 .... Rosetta flügg duune an "Tschuri" ran
Pass tau den Valentinsdag, an'n 14. Februar 2015, stürde dei Rosetta-Sonde up den Komet "Tschuri" (67P/Churyumov-Gerasimenko, 67P/C-G) tau. Ut einen Affstand van 6 km kunn dat Ruumfohrtüg nu Fotos knipsen. Dorbi was dei Fleigbaohn so, dat dei Sonde dei Sünne in'n Rügge harr un so aohne Schadden up den Kometbodden Fotos upnähmen kunn. Rosetta flög jüst so drocke as dei Komet un mök uck dei Rotation mit. Dei Sonde was praktischk up eine Kometenstationäre Baohn un kunn in Ruhe den Komet bekieken. Dei ESA-Forschkers sünd mit dit Unnernähmen best taufrä. Sei käönt nu ünnerseuken, wo Gas un Stoff ut den Kometbodden rutkaomt.
Nu kann man dei Details up den Komet orig nau seihn. Deile, dei blots ein poor Zentimeter groot sünd, käönt dei Bordkameras upnähmen. Rosetta schall noch tauminnst bit Johresende aktiv blieben. Wenn aals gaut geiht, denn schall dei Apparaot uck noch in 2016 wiederwarken. Et bliff wiss noch orig interessant. Textquell;
Südollnborger Platt: Ludgerd Lüske
|
||||||||||||||||
15.2.15 .... Hochwater an de Aalbek
Up den Weg weern grote Pütten. Ik harr wull beter mien Gummistevel
antrocken. Aver nu weer dat to laat. Vörsichtig möök
ik mi up den Weg. Mien Schooh quatschen dörch den Matsch. Bit
na den Vagelpark bün ik gor nich kamen. De Watervagels, in de
Hauptsaak de Stockaa
De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
10.2.15 .... Teefibel: Appeltee
Appels sünd in vele Früchtetees mit binnen. De lütten
dröögten Appelstücke geevt elkeen Tee enen fienen,
licht suurn, fruchtig Smack. Hierför warrt vor allen Wildappels
bruukt. Se hebbt en Appel-Tee warrt geern mit Hagebutte un Hibiskus mengeleert. Dat maakt den Appel-Tee beten wat edler in Farv un Smack. Ok lütt beten Zimt passt goot to'n Appel-Tee. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Anke
Nissen
|
||||||||||||||||
De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
4.2.15
.... Teefibel: Rooibos-Tee Ik weer jümmers de Meen, dat Rooibos ene Ort Ginster is. Man so ganz stimmt dat wohl nich. Aver de Familie is liek, Ginster un Rooibos höört beide to de Familie vun de Hülsenfrüchtler. De Rooibos, ok "Rotbusch", wasst as Struuch. He warrt so
üm un bi 1 Meter hooch. Siene Telgen sünd ähnlich as
Ruten. Dor wasst dünne lütte Äste De Rooibos bruukt en besünnern Standort. He warrt in Afrika anbuut, ca 200 km vun Kapstadt af, na Norden to. De Bläder warrt plückt, sneden, quetscht un natt maakt. So kümmt dat Fermentieren in'n Gang. Dordörch entsteiht de rode Farv un de besünner Smack vun'n Rooibos-Tee.
Anke Nissen
Foto Blööt: Winfried
Bruenken/Wikimedia Commons
|
||||||||||||||||
3.2.15 .... Teefibel: Hibiskus-Tee; Malven Tee
De Hibiskus höört to de Familie vun de Malvengewächse
(Malvaceae). Hibiscus sabdariffa driggt ok den De Kelche vun de Hibiskusplant warrt mehrst noch vun Hand plückt.
Se Ik heff se noch nie nich sehen, disse Plant, de uns den leckern Tee schenken deit. Aver dissen Tee, den drink ik richtig geern. Schöne Farv, angenehm fruchtig Smack. Uns Kinner hebbt fröher jümmers dacht, se drinkt Saft. Anke Nissen
Foto Blööt: Conrado/Wikimedia
Commons
|
||||||||||||||||
Bald harrn se vun de Sökeree noog. Se swommen wieder. Seker funnen se woanners noch mehr! De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
25.1.15 .... Hoor-Ies en roor winterlich Natuurschauspeel Wer an een sneefrien Winterdag, nich to kohlt, dörch een Böken- odder Mischwold geiht, villicht üm Winterpoggenstöhl to finnen, kann een merkwürdige Överraschung erleven: Hier un dor lüchten witt-wollige Placken op den sünst düsteren Woldborrn. Lütte Sneereste? Verenzelte Ruchriep-Besatz? Worüm verenzelt un grode hier?
Kiekt wi uns de Sook mol von dichten an: Wellige, hoorfiene Foden, ok mol mit scharben Schiedel, op een Ünnerloog ut morsches Holt. Wat kann dat sien? Een Pilzmyzel? Se köönt jo afsünnerliche Formen hebben. De Vermodung is over falsch: De Foden verswinnt gau! Nümmst se in de warme Hand, smölten se. Dat sünd Ieshoor! In dichte Büschel stoht se op ohle Twiegen, un seht wie 5 cm langes Lockenhoor ut. Wi stoht vör een seltene, ansprekende un rätselhafte Naturerschienung. Dat mutt een ganz besünnere Ruchriep, mit Bedingen, de nur selten sünd, sien: Kohlt, over nich to kohlt, knapp ünnern Gefreerpunkt! Keen Snee dörf liggen, un de Luft mutt recht feucht sien. Un noch een Bedingen: Hoorpoggenstöhl findst nich op Nodelholt; dat mutt Bööken- oder Ekenholt sien, nich to frisch, over ok nich to ohlt. De Bork mutt sik grood lösen, oder noch nich lang lööst hebben. Uwe Mohr
|
||||||||||||||||
22.1.15 .... Neiwind maoket ein Minibohrlock bi "Mojave" up den Mars
Dei Nasa-Forschkers seuket aower noch eine tweide Stä, wo man uck bohren kann. Vördem kunn man up dei Eern dit Wark blots simuleiern, man nu hätt man dei einmaolige Gelägenheit för ein "echtet" Bohren up den Mars. Dat Nasa Jet Propulsion Laboratory (JPL), ein Affdeil van dat California Institute of Technology, Pasadena, hätt dat Leit äöwer dat Mars Science Laboratory Project for Nasa's Science Mission Directorate, Washington. JPL hätt dat Mars-Fohrtüg plaont un bawed. |
||||||||||||||||
Dei Dawn-Sonde besöch dei Protoplaneten Vesta un Ceres in dei Asteroidenzone tüschken Mars un Jupiter. "Dawn" is hier maol kien Akronym, "Dawn" heit einfach "Morgenrot" up Englischk. Dat heit woll, dor kummp noch mehr. Ceres un Vesta wörn maol römischke Göttinnen. Dat All is jao vull mit antike Götter. An'n 13. Januar 2015 knipset dei Ruumsonde den Protoplanet Ceres äöwer eine Stünn weg in einen Affstand van 383000 Kilometers. Dei Baobensiete wörd bold halfscheid mit ein Uplösen van 27 Pixels upnaohmen. Man süht lechte un düstere Formationen. Dit taurechte maokte Bild links, knipset an'n 13.01.2015, wieset den lüttken Planet, van dei Dawn-Sonde ut seihn. Dat Bild wieset vellicht Kraoters up Ceres. Disse Upnaohme wörd ut einen Affstand van 383000 km knipset.
Dawn is ein Projekt, woäöwer dat Marshall Space Flight Center van dei NASA in Huntsville, Alabama, dat Leit hätt.
Disse Biller van den 13.01.2015 wieset Ceres in twei Spektren, dat sichtbore un dat infrarote (naohet IR) ut 383000 km. An dat IR-Bild (rechte Hand) kann man dei Temperaturzonen affläsen: witt is warmer un rot is köller. Dei Kamera bawde dat Max-Planck-Institut för Sünnensystemforschkung in Göttingen. Mithelpen dön dat Institut för Planetenforschung in Berlin un dat Institut för Computertechnik un Kommunikationsnetze in Braunschweig. Dat Ünnerseuken van disse Planeten schall us Daoten ut eine vergaohn Tied in use Sünnensystem bringen. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Ludgerd Lüske
|
||||||||||||||||
21.1.15 .... Dat niege Vagelhuus
Nu sitten Anneke un ik namiddags bi'n Kaffee un kiekt uns dat Leven
buten in un üm uns nieget Vagelhuus an un dor is Leven!
Wat hebbt wi för enen Barg Vagels. Drosseln kaamt, Lünken,
un Meisen (richtig müss ik seggen: Meschen), welk hebbt enen
blagen Kopp, annere enen swatten. Dor kaamt welk, de hebbt ene lütte
Mütz, ene Huuv baben up. Letzt weern welk dor, blots korte Tiet,
de harrn enen witten Kopp un enen langen Steert, Schwanzmeisen heet
de. De heff ik anners Korl sitt mit an'n Disch un hett sik dat allens anhöört, hett sik dat ankeken. Denn hett he den Kopp schüddelt. "Ik heff doch kortens leest, dat man in de letzten Johren 421
Millionen weniger Vagels tellt hett, un hier kann ik gor nich so gau
kieken, so veel fleegt hier rüm. Dat wimmelt ja richtig in Anneke lacht. "Korl, segg mal: Wenn dor vun "Vagels tellen" snackt warrt, wie maakt man dat?" "Du, dat weet ik nich. Avers dat weet ik: Juuch Kinner hebbt dat goot maakt mit dat niege Vagelhuus vör juuch Stuvenfinser. Un ik kaam wedder her to'n Kaffee un to'n Vagels bekieken." De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Karl-H. Nissen
|
||||||||||||||||
18.1.15
.... Begonie Tau'n
Anhören: Hier
klicken
Mien Broder hett mi enen Aflegger vun en heel besünner Begonie schenkt. Se sall ut Süd-Italien stammen. Se gedeiht allerbest ok bi uns. Verdriggt aver keen Frost. "Wenn du de Plant na binnen haalst, denn krümelt se jümmers so'n beten", hett he seggt. "Dat is aver nich wieder slimm. Se wasst un wasst un an ehre groten dekorativen Bläder kannst di würklich freuen. Se hebbt Pünkte, de Bläder. Originell!" An de Blöden kannst' glieks kennen, dat disse Plant ene Begonie is. De Blöden seht ut, as Begonienblöden utseht. Miene hett rosa Blöden un de hangt ünner de Bläder. Mien Broder seggt, ik sall de Plant af un an körter snieden, eenfach baben en End afsnieden. Fallt mi jümmers swor. Man ik glööv, ik mütt dor würklich ran. Up uns Finsterbank föhlt sik de Plant nämlich mächtig wohl. Se is al över 1 Meter hooch. Un se is jümmers un jümmers an't Blöhen. Begonien warrt ok "Scheefblatt" nöömt. Un to mien Begonie kann een dat würklich seggen. Dat Blatt is total unsymmetrisch, total scheef. Un de Begonien höört to de Familie vun de Scheefblattgewächse (Begoniaceae). Ik heff leest, dat dat dor so üm un bi 1.400 Orten vun geven deit. Een vun disse 1.400 Orten heff ik nu hier up uns Finsterbank man wo de ehr Naam nu würklich is, ik weet't nich. Mien Broder seggt, disse Plant höört to de Ort Begonien, de den Naam "Drachenbegonien" dräägt. Kunn angahn, so'n beten un mit veel Phantasie süht dat Blatt ut as de Flünk vun enen Draken. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Anke Nissen
|
||||||||||||||||
18.1.15 .... Endlich Sünnenschien! Na en natten un stürmischen Dezembermaand leet sik för en poor Stunn an Hillig Avend de Sünn sehn. Dorna geev dat wedder veel Storm un Regen. Wischen stünnen ünner Water, lütte Beken kunnen dat Water nich mehr faten un lepen över. De Eer vun de Goorns weern natt un fast. De lütten Fröhblöher harrn ehr Not, dörch de Eer to breken. Wenn würklich mal en Sünnenstrahl dörch de Wulken schien, glööv man an en Natuurwunner!
Endlich leten sik in de letzt Nacht al mal de Steerns sehn. An annern Moorn weer de Heven al wedder vull Wulken. Aver nu höölp de Wind de Sünn. He puust de Backen düchtig up un blaas de Wulken uteenanner. Bald weern en poor Löcker an den griesen Heven. Glieks weer de Sünn to Stell un schick ehr warmen Strahlen up dat Land. Ünner de faste Eer rögen sik furts de lütten Fröhblöher. Mit veel Knööv möken se den Rüüch krumm un drücken de natte swore Eer uteenanner. De lütten Winterlinge kunnen dat besünners goot. Schon na enen Dag mit warmen Sünnenschien harrn se dat schafft. Dat weer nich to glöven, wat de Sünn mit ehr Warmnis un Helligkeit to Stann bringt. Ok bi uns Minschen gifft de Sünnenschien wedder frische Knööv! De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Nich jeedeen hett enen grönen Dumen. Dorüm gifft dat oft
vele Opfer up de Finsterbank. Ik as Bispill heff keen Glück mit
Orchideen, ik kann eenfach nich mit disse Planten ümgahn, orrer
de Orchideen sünd mit mi un mien Plantenpleeg nich tofreden.
All Orchideen, de bi mi leevt hebbt, de man mi schenkt harr, hebbt
Een Dag nu heff ik mi sülms en Orchidee köfft. Vörher heff ik all mien Fründinnen un Bekannten fraagt: "Wo pleegst Du Dien prächtige Orchideen?" Un ik heff mi all de velen oft recht ünnerscheedlich Antworten markt, upschreven. An'n End bün ik to den Sluss kamen, dat uns Wahnung för Orchideen nix döggt, Standort, Temperatur in de Stuven, Luftfeuchtigkeit nix passt. Liekers heff ik mi as ik al seggt heff ene Orchidee
köfft. Ik heff ehr mien Dilemma vertellt, heff ehr verspraken,
mi kuum üm se to kümmern. Blots all poor Weken heff ik se
in de Köök haalt un leet se denn ganz un gor in Water ünnerdükern.
Ik stell de Eieruhr up 30 Minuten, un denn heff ik dat Water weller
afgaten. Dorna vertell ik de Plant denn noch, wo goot ik mit ehr tofreden
bün, wo fein se doch utsüht, dat ehre Bläder so fein
fast sünd, Mien Orchidee leevt noch jümmers, se drifft graad en Blödenstengel,
also en höchst undekorativen Stengel, de later mal de prächtigen
Blöden dragen warrt. De Bläder vun mien Orchidee
föhlt sik fast un gesund an un se seht ok gesund ut, satt gröön,
beten wat glänzend. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Anke Nissen
|
||||||||||||||||
11.1.15
.... Beten wat över Maßholder
De Bergahorn is bi uns nich heimisch. Een kann em aver af un to finnen, he wasst hier man tohuus is he hier nich. De Spitzahorn is hier tohuus. Siene Bläder hebbt fiev spitze "Finger", spitze Blattlappens. Kannst in dat Bild rechts good sehn. Un de Naam "Spitzahorn" kümmt dorher, dat de Buchten mank de Blattlappens also mank de Finger ok spitz sünd. De Feldahorn uns Maßholder is ok hier to Huus. Sien Bläder sünd aver beten wat lütter un se hebbt runde "Fingerspitzen" un mank ehre Blattlappens is dat ok beten wat runder.
De Feldahorn heet in uns plattdüütsch Spraak "Maßholder",
in Mecklenburg seggt se Massholler. Dat Holt vun'n Maßholder
schrumpft so goot as gor nich. Ut den Grund hebbt de Lüüd
geern de Tollstöck ut Maßholder-Holt herstellt. Dor bleev
en Toll en Toll, un en Meter bleev en Meter.
Ik heff mi vertellen laten, dat man ganz junge Maßholderbläder in fröher Tieden as Suurkruut eten hett. Ok dat Veeh hett Bläder vun'n Maßholder to'n Freten kregen. Bekannt is ja de Ahornsirup. De warrt aver nich ut den Ahorn hier bi uns wunnen, de besteiht ut den Saft vun den Zucker-Ahorn, un de is in Nordamerika to Huus. Mit Immen also mit Honnig hett disse Sirup nix to doon. Man ritzt den Ahorn an un de Saft kümmt rut. Ut dissen Saft warrt de Ahornsirup herstellt. De so nöömt "Indian Summer" in Nordamerika hett siene wunnerfienen Farven dörch de Bläder vun Ahornbööm, de sik in'n Harvst hübsch geel un orange-root verfarvt. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Anke Nissen
|
||||||||||||||||
26.12.14 .... Sünnschien an Hilligavend Dat wull un wull nich hell warrn. Immer noch weern de Finsterschieven natt un dicke griese regennatte Wulken trocken över den Heven. Vunnameddag müss ik noch mien leven Mann afhalen. Wi harrn den 24.Dezember. Kort bevör ik mi up den Weg möök, reet de Wulkendeek up. De blage Heven keem to'n Vörschien un de Sünn de schien. Dat weer nich to glöven. Gau föhr ik los. "Weets wat", meen ik to mien Mann, "wi maakt noch en lütten Ümweg. Wi föhrt noch den schönen Weg över de Feller!" Dat hett sik lohnt. De Sünn schööv de Wulken ümmer wieder uteenanner, de blauen Löcker wöörn immer gröter. As wi ut den Wohld kemen, strahl se över de Bööm, schien up de Feller un up de neegst Wulkenbank. Bröch sogor noch enen lütten Regenbagen tostann. Dat weer meist en Noldebild. Up dat Feld leten sik veer Rehe de junge Saat goot smecken. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
3.12.14 .... Wo staiht Philae nu? Et giff Lüe, dei glöwet nich, dat dei Maondlandungen wohrhaft passeierden. Dei kunnen nu up dei Idee kaomen, dat uck dei Philae-Landung blots eine PR-Aktion is, man weit jao nich eis nau, wo Philae staohn schall. As dei Landeapparaot Philae an'n 15. November üm 1:36 Uhr in den Ruhetaustand güng, har hei mit siene Primärbatterie orig wat leistet. Dat Mini-Labor har mit teihn Instrumente an Bord an dei Atmosphäre schnüffelt, in den Bodden bohrt un haomert un den Komet nau naokäken. Dat Landen hätt Rosetta mit ehre OSIRIS-Kamera upnaohmen, sogor dei Fautstappen van dat eierste Upsetten kann man seihn. So kann man nu woll glöwen, dat Philae wohrhaft up den Komet landet is. Dat Mosaik van dei OSIRIS-Kamera wiest (van dei lünke Hand ut) Philae bi sien Daolstiegen up den Komet. Dat üm 15:43 Uhr (UTC) knipste Bild bewiest, dat dei Landeapparaot nao Oosten tau flög. Wo dei nau landet is weit man noch nich. Wedder Kontakt in't neie Johr Woll in dei Maidied van 2015, so glöwt dei DLR-Mannschkup, kann
dat Lander-Kontrollzentrum Philae wedder anroopen un rutfinnen, wat
mit Philae los is. In'n Sommer 2015 kunn et naug Sünnenschien
gäben tau'n Uplaoden van dei Labor-Batterie.
Südollnborger
Platt: Ludgerd Lüske |
||||||||||||||||
30.11.14 .... Rosetta-Mannschkup plaont Deipfleigen äöwer "Tschuri" Rosetta flügg nu aohne Philae in 30 Kilometer Affstand üm den Komet Tschuri (67P/C-G). In Januar 2015 schall Rosetta den Affstand bit up 5 Kilometer minnern. So will man besünners detaillierte Fotos van den Komet knipsen.
Tschuri flügg nu immer duuner up dei Sünne tau. Dorbi entstaiht dör den Sünnenwind, dei Materiaol van Tschuri affblaoset, dei Kometensteert, dei all 'n bäten in'n Gang kaomen is. Dei Steert werd up disse Reise immer grötter. Bi dat plaonte Deipfleigen werd dei Steert aower nich würklich geföhrlick; blots wenn dor up'n Schlag dei Aktivität van den Komet taunimmp, mutt Rosetta einen annern Kurs nähmen. So krieget dei Forschkers immer Daoten van den Komet, uck wenn Philae, jüst aohne Strom, einen Stillstand hätt.
Südollnborger
Platt un Biller: Ludgerd Lüske |
||||||||||||||||
13.11.14 .... Philae staiht nu up den Komet! Dit Bild van dei Landestä nöhm dat ROLIS-Instrument an Bord van Philae an'n 12.November 2014 üm 14:38:41 Uhr (MEZ) up, as Philae sachte up den Komet Tschurjumov-Gerassimenko (67/T-G), intwüschen bekannt as "Tschuri", tau schwäwde. Dei Affstand tau den Kometbodden was don 3 Kilometer un dat Bild hätt ein Uplösen van drei Meter up'n Pixel (Bildpunkt). Baoben in't Bild süht man ein Deil van Philae sien Landebein. Bi dat Daolstiegen mök ROLIS noch mehr Biller van dei Landstä.
In dat ESA-Kontrollzentrum in Darmstadt süht man gautluunte Lüe, dei nu väl Arbeit mit dei Daoten van Philae krieget. Nao dat Afftrennen dreihde sick Philae ümme un knipsde Rosetta. Dat Gägenlecht mök Reflexe un dei Ruumsonde is so blots schaddig tau seihn. Südollnborger
Platt: Ludgerd Lüske |
||||||||||||||||
12.11.14 .... Rosetta hätt Philae affsettet!
So as plaont wörd dei Landeapparaot Philae vandaoge van Rosetta mit einen lüttken Schubs üm 10:00 Uhr (MEZ) affsettet. Dei ESA-Lüe in dat Kontrollzentrum in Darmstadt sünd best taufrä. Nu teuvten dei up ankaomen Kontrollsignaole. Dei eiersten Signaole hebbt wieset: Philae is säker up Grund kaomen. Hei wackelt bloots noch en beten. Dat werd upneegst korrigeert.
Südollnborger
Platt: Ludgerd Lüske |
||||||||||||||||
11.11.14 .... Rosetta schall Philae up den Komet affsetten Dei ESA hätt dei eiersten Aktionen an dat Minilabor Philae för dei Landung up den anstüerten Komet in'n Gang settet. Dissen Landeapparaot an Bord van Rosetta hätt man, so as plaont, nu inschaltet. Morgen Nömdag schall Philae up den Komet 67P/Tschurjumow-Gerassimenko (67/T-G) upsetten un sick dor fastehaoken. Dortau werd Philae mit einen lüttken Schubs van Rosetta affstött (09:03 GMT = 10:03 CET). Denn mutt disse Apparaot alleine noch 22,5 Kilometer dör dat All schwäwen, bit dei bi den Komet ankummp un landen kann. Philae is dorbi nich väl dröcker as ein Fautgänger, so duurt disse korte Reise bold 7 Stünnen. So üm 17:00 Uhr (16:02 GMT (17:02 CET) kann man wäten, off disse groote Mission glücket is. Dei Landung live: Links tau dat Ünnernehmen:
http://www.dlr.de/dlr/desktopdefault.aspx/tabid-10394/
http://www.spiegel.de/video/rosetta-mission-lander-philae-soll-auf-kometen-landen-video-1534618.html
Südollnborger
Platt: Ludgerd Lüske |
||||||||||||||||
9.11.14 .... Rozanne, en blage Storchsnavel
Ok de Efeusiedenimmen fleegt noch. De Efeu un anner lütte Blööm, so as Rozanne, blöht, wenn wi noch keen Frost hebbt, bit in'n Oktober-November. De Siedenimmen sünd wat gröter as uns Immen. De Achterliev is düster mit hellringelte Striepen. Up den Kopp wasst brune Hoor. Se hebbt sik för den letzten Nektar vör den Winter ok noch de Rozanne utsöcht. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
31.10.14 .... Wahnungsbuen in Arbeid Uns Huuswännen hebbt Wärmedämmung. Dat gefallt de Vagels. De Buntspecht (Boomhacker) makt Löcker rin, aver denn markt he, dat is nich deep noog för em, üm dor en Nest to buun. So mööt de Spreen (Stare) blots noch intrecken, wenn se in't Fröhjohr Eier leggen wullt.
Nu is de Saatmaand/Oktober meist vörbi, un vör twee or dree Weeken weern poor Lüüd hier mit en Hubsteiger un hebbt de ganzen Löcker wedder dichtmaakt, dormit de Muern nich twei gaht. As ik vör twee Daag ut'n Huus gung, hör ik tock tock Ievrig weer een Boomhacker dörbi, en Lock to hacken. Weer dat en Vagel, de noch nich wüß, dat he dor keen Nest buun kann? Or hölpt he jümmer gern annere Vagels, dat de in't neegste Fröhjohr dor intrecken köönt? Dat nenn ik denn Naverschap-Hölp. Ok schafft de Boomhacker op düsse Wies ja uk wedder Arbeid för
de Lüüd, de de Löcker in'n neegsten Harvst wedder tomaken
schüllt. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern!
Katja Renfert, renfert.net |
||||||||||||||||
22.10.14 .... Dei Komet Siding Spring duune bi'n Mars
Dei Mars-Sonde Reconnaissance Orbiter nöhm mit siene Bordkamera HiRISE dit Foto up. Wieset werd baoben dei Karn van den Komet C/2013 A1 Siding Spring. Dei hätt einen Dörmäter van rund 500 m un süht wat langtrocken ut. Up dei Biller neern süht man dei Kometenkoma* üm den Karn ümmetau, dat ut Gas un Stoff bestaiht. *lateinisch coma < griechisch kóme = Komet, werd bruuket
in dei Astronomie. Südollnborger
Platt: Ludgerd Lüske |
||||||||||||||||
22.10.14 .... De 19. Oktober 2014 Den Dag sull dat nochmal richtig warm Weder mit veel Sünnenschien un 20° geven. Dor müssen wi doch nochmaal an'n Strand und övert Water kieken! Villicht sogoor de Fööt in't Water dükern. Dat Water harr na de Wederkieker noch 15°! Aver as wi ankemen,weer dat Water weglopen! Müss meist en Ammer Water mitbringen, dormit du dien Fööt natt kreegst. De starke Süüdwest harr dat Water wiet rutdrückt. Dat sehg villicht komisch ut. De lütten Stege stünnen hochbeenig
mit ehr Pahls in'n Sand un nich in't Water. Grote Sandbänk weern
to'n
De Sünn keek sik dat Spektakel an un lach över de Minschen.Twee stunn later harr se sik achter düsterblaag Wulken versteekt. Dor hebbt wi markt, dat weer doch Oktober. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
19.10.14
.... Indisch Blomenrohr Wi dree ollen Drogisten un mien leef Mann bummeln dörch den
Kurpark in Bad Bevensen. Dor entdecken wi ene upfallende, root Also heff ik poor Photos maakt. Un as ik weller to Huus weer, heff ik versöcht, ruttofinnen, wat dit denn wohl för en Plant is. Man ik bün dor nich achterkamen. Denn heff ik de Photos uns Freundin Antje Heßler wiest, un se hett de glieks kennt: "Dat is en Indisch Blomenrohr!"
De Rhizomen vun de Canna indica hebbt veel Stärke in sik. Disse
Stärke is goot un licht to verdauen, un dorüm is se goot
as Nahrung för Kranke un Kinner to bruken. In Südamerika
warrt de Bläder vun dat Indisch Blomenrohr to'n Inwickeln De runden Samen sünd wat Besünners. Se verännert ehr Gewicht nich, se hebbt en konstantet Gewicht. Dorüm wörrn se vun de Indianer as Gewicht för Gold bruukt. Man hett se ok dörchbohrt un as Perlen bruukt un se weern de Füllung för Rasseln. Nu weet ik tominnst, dat se keen Zuckerrohr is, nee, se is dat Indisch Blomenrohr. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Anke Nissen
|
||||||||||||||||
17.10.14 .... Jaodehaose warket noch up'n Maond Sietdem Jaodehaose up den Maond affsettet wörd, geef et eine Riege Probleme mit siene Technik. Dei Solarpaneelen kunnen sick deils nich pass utrichten. Sien Driewwark is uck stücken. Aower jüst pass tau dat chinesischke Maondfest kunn man ut dei immer noch ankaomen Biller ein Maondpanoaoma-Video fardig kriegen. Dit Video kann man bi Youtube bekieken. Dorin werd dei Landeapparaot Chang'e-3 wiest un dei Fohrspauers van Jaodehaose. Südollnborger
Platt: Ludgerd Lüske |
||||||||||||||||
30.9.14 .... Neiwind bohrt endlich den Aeolis Mons an Äöwer twei Johre nao sein Landen is dat Marsfohrtüg neiwind an dei vörseihn Stä ankaomen. Nu fang hei an mit dat Ünnerseuken van den Mount Sharp (Scharpe Barg). An'n Middewäken, den 24. September 2014, s'aobends laote dreef dei nasa-Apparaot neiwind sienen Bohrmeißel 6,7 Zentimeter deip in eine Felsnäsen an den Faut van den Scharpen Barg, "Aeolis Mons" neumt. Hier ligg dei vörseihn Stä för dei eigentlicke Wätenschkup. Nu ligg dat Bohrmähl in dei Tüschkentied in eine dorför anleggte Afflaoge an den Arm van dat Fohrtüg, bit et mit dei Anaolyse losgeiht. Van dissen Punkt ut schall neiwind sick sachte an den Scharpen Barg nao baoben warken un unnerwägens immer neie Proben upnähmen. So schall eine Probenriege van dei olden nao dei neieren Schichten taustanne kaomen; man will so mehr äöwer dat Entstaohn van dissen Barg rutfinnen.
Dornao ünnerseuket dei Apparaote dei Textur van dei jüst upnaohmen Probe: Bestaiht sei den Test, werd sei siebet un updeilt, vördem sei för dei wiedergaohn chemischken un mineralogischken Tests an dei Laborinstrumente binnsiet van dat Fohrtüg wiederleitet werd. Dorbi draff dit Materiaol dei Hardware nich verstoppen. Bit nuhen har sick neiwind dei meeste Tied in dei Gägend mit den Naomen Yellowknife Bay uphollen dat is ein olden Seebodden, dei vör drei Milliarden Johre tauminnst dei chemischken Grundlaogen för ein mikrobiellet Läben vellicht in sick wohrde. Dat läset dei nasa-Forschkers üm Ashwin Vasavada tauminnst ut dei Resultaote van dei dor unnersöchten Sedimente. Van Yellowknife ut feuherde neiwind in dei leßten 15 Maonde dei acht Kilometer bit nao den Scharpen Barg, den hei nu mit System unner dei Lupe nimmp. Originaol-Artikel
hier, Äöwersetten verlöwt van Dr. Daniel Lingenhöhl
Südollnborger Platt: Ludgerd Lüske |
||||||||||||||||
Dor stünn se wedder an'n Stratenrand, de Kist mit Fallaavt!
Jeden Dag wöör se nied füllt. Mi lüchen dittmal
rode Appeln an. An den een Boom hüngen Glieks stopp ik dat Auto un stell dat an den Stratenrand af. Mien Büdel harr ik gau mit Appeln füllt. Hüüt hett sik dat richtig lohnt! Nu keek ik mi nochmal de smucken Harvstastern an. Dor sett sik jüst en Admiral up daal. Sloog sien Flünken up un to un bleev sitten. He leet sik knipsen. Tofreden güng ik na Huus. Neegsten Dag wull ik mi wedder vun dat Fallaavt halen. Dor stünn en Ledder an den Appelboom mit de roden Appeln. Op de Ledder stünn de Naver un plück ievrig dorvun. "Kommen Se ruhig näher und sammeln sich welche vun den Äpfeln auf!", keem en Stimm ut den Boom. Ik nix wi hin, dat leet ik mi nich tweemal seggen. Vun de roden Appeln harr ik geern noch welk. De smecken mi besünners goot. Ik harr se güstern prövt. Bumms!, möök dat dor, un mi full en Appel up den Kopp. De Naversfru keem glieks to Hölp. "Haben Sie sich weh getan?" Ik schüddel den Kopp.
Wi hebbt denn noch över dütt un dat snackt. Dat stell sik rut, dat de beiden ok Plattdüütsch snacken. Ik heff denn noch na de Appelsort fraagt. Dat weer en Elstar! Den Boom harrn de beiden vör twintig Johr plant. Dütt Johr harr he besünners veel Appeln. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Vun Vetter Jakob siene feinen Japaansch
orrer Harvst-Anemonen heff ik
al mal vertellt. Nu weer ik mal weller bi em to Besöök un
dor hebbt wi de wunnschschönen Harvst-Anemonen mit veel Vergnögen
bekeken. Sien Fru seggt, dat dat heel vele Wenn du de Plant in'n Goorn hest, denn müsst du se blots in Ruh laten, denn blöht se Johr för Johr, warrt grötter un grötter... Hm dat Nächste, wat ik mi kööp, dat is ene Japaansch-Anemonen-Plant! De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Anke Nissen
|
||||||||||||||||
Meist harr ik dat verpasst, de Zippelpark in Tramünn harr al
teemlich fröh sien lila Harvstkleed antrocken. He güng mit
de Tiet. In't Fröjohr weer dat eerst Kleed bunt (Krokusse), denn
keem dat gele Kleed vun de Zittlöschen (Narzissen). Dorna harr
sien Kleed en lila Farv (Orchideen). De Park wessel ümmer wedder
sien
De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
"Is dat schöön!", piep de lütte Gröönfink.
Möök de Oogen to un blinzel af un an in de Sünn! Ik
kunn em dat naföhlen. So kunn dat blieven! De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
17.9.14 .... Migrantenboom, Snaterboom
So lang swingt se sik dör de sünnigen Laatsommerdaag in lütte Koppels, swöögt welig dör de Lucht as Delfine in'e See, mal hier, mal dor. Se sünd op Reisen Urlaubsstimmung. Toeerst sünd se ganz tofreden, denn geiht sachten dat Gesnater los. In ehr frömde Spraak snatert se, sirrst un kakelt as verdull, hebbt sik veel to seggen, nich jümmers wat Fründlichs, dücht mi. De Krach duurt un duurt. Se hollt dat lang dör. Denn markst en Verännern: Dat Gesnater warrt hektischer un höger, stiggt an in en groot Crescendo; een Vagel lett sik to Siet ut den Boom falln, noch een folgt; een Momang vun Stillswiegen un denn de grote Exodus: As en Wulk, as en Schadden fallt de ganze Vagelswarm miteens ut den Boom un swingt sik weg in Welln, en eenzig groot Gedanke... Ik kann nich fix noog knipsen. De Pappel steiht noch dor, nich merklich kahler woorn. Man liesen is dat woorn; höörst wedder de Pappel ehr egen Stimm, ruug un sacht, rusen. De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
Wat is blots mit Tom, den Dompfaffen los? Sien smucke rode Boss weer vuller Löcker. Sülvst sien swatte Kapp weer nich mehr heel. Dat ganze Fedderkleed weer dörchenanner! He weer wie ümmer de Eerste up den Lünkendisch un haal sik sien Foder. Dat smeck em noch goot. Aver wie sehg he blots ut? Harr he sik mit enen Rivalen haut? Weer he villicht krank? Denn full mi in, dat ik ok al anner Vagels mit so'n ruppig Fedderkleed sehn harr. Wi harrn dat Enn vun den Augustmaand tofaten. Dat weer de Tiet vun de Vagelmauser. Dittmal harr dat den smucken Tom böös drapen! Hoffentlich kreeg he bald niege Feddern. So, as he nu utsehg, kreeg he keen Fru! De Biller köönt Se per
Klick vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
31.8.14 .... Vagelampel in'n Sommer De Vagelampel weer in't Fröhjohr eenfach up de Terrass hangen bleven. Ünner de Ampel weer en Rosenstock ranwussen. De stütt de Ampel bi Storm. Üm den Rosenstock rankel sik en Ackerwinn. Mit ehr gröne Bläder bedeck se de Galerie vun de Ampel. Dor kunnen sik de Vagels un ok anner Veehtüüch goot achter versteken. Mank dat Gröön möken sik de bunten Vagels besünners goot. Dat weer en Freud, wenn de Dompfaff sik mit sien Fru dor dat Foder haal. De beiden weern düssen Sommer besünners oft to Besöök. Een Dag bröchen se ehr Kinner mit. Twee junge Dompfaffenkinner! De seten baben up de Muur un betteln mit liesen "di, di, di" üm Foder. De Öllern keken ut de Vagelampel un locken ehr Kinner. Aver de weern noch bannig schuuch. Se leten sik noch dat Foder vun de Öllern bringen.
De Jungvagels harrn noch keen buntes Fedderkleed. Ok fehl de swatte Mütz up den Kopp. Se flögen geern up den Bodden un picken sik door mit den kräftigen Snavel de Köörn up, de de annern Vagels översehn harrn. Dor föhlen de beiden sik sekerer. Na de Vagelmauser kriegt de Jungvagels ok bunte Feddern. Denn köönt wi de Kinner nich mehr vun de Öllern ünnerscheden. Hoffentlich blievt se bi uns!
De mehrsten Biller köönt
Se per Klick vergröttern!
Antje Heßler |
||||||||||||||||
"Wat hest du denn dor för Unkruut up den Disch stahn?", fraag mien Mann un wies up de Blomenvaas. Dorbi fun ik den Struuß so schöön, weer doch mal wat anners. Wenn ik dat Auto ut de Garaag haal, full mi ümmer de buschige Plant up. Ganz in de Eck an de Muur mank anner Gestrüpp harr de Plant sik breet maakt.
In mien Blomenbook heff ik de Plant nich funnen. Na veel Frageree in'n Fründeskreis kreeg ik den Naam Kermesbeer ruut. "De faat blots nich an, de is giftig!", wöör ik denn glieks wohrschuut. Harr mien Mann mit "Unkruut" recht? Dat hett mi natüürlich besünners neeschierig maakt.
Ik glööv, de Kermesbeer plant ik lever nich in mien Goorn. Krieg ik doch öfter mal Besöök vun mien Enkelkinner. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
17.8.14 .... Gedanken över den Wind De Wind ritt an mien groot Pappelboom un smitt de Vagels in de Luft
hen un her. De Vagels stüürt flink dorgegen an un hollt
ehr Richt, dor wunnerwarkst du; ok de ruppigste Bö maakt ehr
gor nix. Se sünd ok nich bang, bi so'n Wind to flegen. Man de Pappelboom is wat Besünners. He steiht vull Loof. Wi all weet, wo veel Knööv een brukt, so en Pappelblatt aftorieten. Licht is dat nich even, man dat geiht doch. Nu hett so'n 30 m hoge Pappel ja poor dusend Bläder; ik taxeer dat mal op 2000 bet 3000. Glöövst du, dor ritt een af? Nixnich. Keen eenzig Blatt kann de Stormwind vun de Pappel rieten. Kloor, de beweglichen Bläder dreiht sik in'n Wind so, dat se em bloots ehr smalle Siet beden doot; denn hett he minner Flach to'n Griepen. Dreedusend mal düsse swacke Kraft ritt also an den Pappelboom; se langt nich, en enkelt Blatt uttorieten man liekers langt se faken, den ganzen Boom ümtosmieten. Brukt dat denn minner Knööv, so'n Boom ümtosmieten, as en Blatt uttorieten?! Ach wat man de Summ vun all de Kräft, de an de Bläder treckt, plus de Kraft, de op den Stamm drückt, de langt. Wi hebbt al mal Bööm sehn, de knickt orr mit de ganze Wöttel utreten woorn un de ehr Kroon noch vull Loof stunn. Harrn se de velen Bläder nich hatt, dennso harrn se minner Luftwedderstand hatt un kunnen villicht noch stahn, weern an't Leven bleven. Kahle Bööm fallt selten üm. Woso höllt de Boom denn elk Bladd so fast, wenn dat den ganzen Boom in Gefohr bringt? Schull he nich lever de Bläder mit'n Wind fohrn laten, schullertucken un neegst Fröhjohr niege maken? De Bläder un de Boom, de een dat anner Leven sünd, laat sik nich los, ok wenn een den annern to'n Dood warrt. Mi dücht, dor stekt en Moral binnen, man ik weet nich to seggen, welk. Marlou Lessing
|
||||||||||||||||
13.8.14 .... En wunnervull Blaag Quallen sünd mi vun Kinnertiet an vertruut. Bi't Baden in de
Ostsee kemen se een Se leevt nich jümmers as de Quallen, as wi de kennt, as wi de oft in grote Mengen in't Water swimmen orrer sweven seht. Dit Stadium von de Quallen warrt ok Medusen nöömt. Disse Waterdeerten leevt aver ok en Tietlang as Polypen. Denn sitt se fast. Köönt nich swömmen. Quallen höört to de Nesseldeerten (Cnidaria). Ehr Körper
besteiht to 99 Prozent ut Water. Ik kenn de Quallen mehrst dörchsichtig,
oft ahn Farv, männichmal aver ok mit Root orrer Rootbruun (Füürquallen)
orrer ok Blaag in sik binnen. Ik heff Quallen bet nu blots in't Meer beleevt. Wat de ok in Söötwater leven doot, dat weet ik nich.
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Anke Nissen
|
||||||||||||||||
3.8.14
.... Zinnien
Wat mi jümmers wunnert, staunen lett: All de velen Zinnien mit
all ehre verschieden Farven passt richtig hübsch tohoop. All
Farven bildt en De Zinnie stammt ut Mexiko. Se is licht över Samen to mehren.
Se warrt geern in Goorns un Parks utseiht. Ik heff leest, dat disse Plant ehren Namen na den Botaniker Johann Gottfried Zinn kregen hett. He hett de Plant 1757 to'n eersten Mal beschreven, man he weer de Meen, se weer en Rudbeckia. Later hett Carl vun Linné markt, dat disse Plant keen Rudbeckia is, un hett de Bloom den Namen "Zinnia" geven.
De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Anke Nissen
|
||||||||||||||||
Fröhstücken doot wi in de letzte Tiet jümmers buten up uns Terrass, de liggt na Süden to. Hüüt aver bleven wi lever binnen in de Köök, de liggt na Norden. Buten toov en dull Gewitter mit allens, wat dor so tohöört. Miteens stünn vör uns Kökenfinster dat Noordfinster! en riesengroot, füürroot Sünn. Se stünn mank uns Finster un Navers Appelboom. De echte Sünn kunn dat nich sien. To lieke Tiet geev dat enen urgewaltig Knall, en Dunnerslag. Ik heff luut upschriegt, so heff ik mi verfehrt. Man denn weer al allens vörbi, de Füürball weer verswunnen. Dat Phänomen harr nich veel Warms maakt; later weern dor keen Bläder verbrennt orr verkokelt. Wat dat weer, dat weet wi nich. Villicht en Kugelblitz? Anke Nissen
|
||||||||||||||||
Wat is dat för en Naam! "Brennnesselzünsler".
Ik heff nakeken: Zünsler is en Familie vun de lütten Bottervagels.
Wat dat dor för Familien gifft! Ik tell blots mal en poor up:
Schwärmer, Spanner, Wickler, Spinner, Bo Un nu harr sik en Bottervagel vun de lütte Oort bi mi an't Flurfinster
daallaten. Weer en smucken Keerl. Mit sien swattwitten Rock kunn man
menen, dat he to en Hochtiet wull! He seet dor ganz ruhig, röög
sik nich vun de Stell. Ik kunn em genau bekieken. Sien Naam harr ik
al funnen. Brennnettelzünsler. Weer he villicht en Pyromane?
Nu Vörsichtig heff ik em mit en Blatt Papier na de Köök
an't Finster transporteert. Up den witten Holtrahmen möök
he sik goot. Denn heff ik aver an den ersten Deel vun sien Naam dacht
un heff em en Brennnettelblatt ut den Goorn halt. Sien swattwitten
Rock möök sik goot up dat gröne Blatt. Nu wöör
em dat aver to veel. He flöög hoch un In mien Book stünn över den Brennnesselzünsler, dat
he in de Hauptsaak in de Nacht ünnerwegens is. An Dag höllt
he sik lever in dichtes Buschwark un up de Achtersiet vun De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Antje Heßler
|
||||||||||||||||
Tau'n
Anhören: Hier
klicken
Wittdorn is en Struuch, den ik al ut Kinnertieden kenn. He weer oft un oft as Boom in'n Knick to finnen. Wenn wi in't Fröhjohr dörch de Feller un Feldweeg stromern un kemen an enen Wittdorn-Struuch vörbi, denn müss een stahn blieven un snuppern. Ik meen, ik kann den Ruuch vun de Wittdorn-Blöden hüüt noch rüken, wenn ik dor blots an denk. Un denn weer ünner enen Wittdorn-Struuch ok jümmers en luut Gesumse un Gebrumse to höörn vun all de velen Immen, de för Honig sorgen. Ok dor an erinner ik mi goot. In'n Wittdornstruuch orrer in sien Neegde hebbt wi ok oft Vagels ankieken kunnt. Ik glööv, se muchen geern in dissen Dornbusch ehre Nester buun. So erinner ik mi an den lütten flinken Iritsch (Grasmücke), an den lialütten Tuunkrüper mit sienen hochstellten Steert, an dat Rotkehlchen mit sien lüchen rode Boss un sein X-Been un an de Blaagmeschen un Speckbieters (Kohlmeisen). In'n Harvst lüchen de roden Beeren vun'n Wittdorn. Wi hebbt dor "Mehlbeern" to seggt. Se smeckt nich richtig goot, man in Kriegstieden hebbt de Fruun dor Muus, Marmelaad orrer Kompott vun kaakt. Mehlbeern hebbt nämlich veel Vitamine in sik. En Extrakt ut Wittdorn-Blöden un Bläder gell bi uns Vöröllern
as Help, wenn dat Hart nich mehr so richtig slagen will. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Anke Nissen
|
||||||||||||||||
Tau'n
Anhören: Hier
klicken
Wenn du schimmern gröönlich Fleeg-Deerten sühst mit groot güllenfarven Ogen, denn hest du en Florfleeg vör di. Se warrt ok Goldoog nöömt. Un se wirkt so fien, so zart, du kunnst denken, se weer ut dat Land vun de Elfen na uns kamen.
De Florfleeg is dämmerungs- orrer nachtaktiv. An'n Dag sitt se an'n schattig Platz. Wenn't denn Avend warrt, geiht se up Jagd. Se tast mit ehre langen Föhler na Blattlüüs. Se mag aver ok geern Pollen un Nektar.
Hett denn so'n Larve 2 bet 3 Weken lang uns Blattlüüs upfreten, denn spinnt se sik in en Kokon in. Dor schlüpft denn de schimmern gröön Florfleeg rut, un de süht ut, as weer se ene "Elfe". Biller: Antje Heßler. De Biller
köönt Se per Klick vergröttern! Anke Nissen
|
||||||||||||||||
Wat een allens so över'n Weg lopen kann dor mütt ik mi männichmal doch fix wunnern. As Bispill kortens: Wi weern so'n beten över Land. Ganz dicht bi'n Kanal den Elbe-Lübeck-Kanal stünn up en Wisch en Deert. Langen Hals, lange Been. Bestimmt so'n Spuck-Deert", meen mien leef Mann. "Gah man
nich so dicht ran!" Later hett man uns vertellt, dat dit Deert en Alpaka weer. Un dor weer noch tweet Alpaka. Un Alpakas höört to de Familie vun de Kamele. Un Alpakas geevt 'ne wunnergoot, weke, warme Wull. Un disse beiden Alpakas hier, de harrn graad de Wull afschoorn kregen. Ik segg ja, een mütt sik wunnern, wat een so allens övern Weg lopen kann! De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Anke Nissen
|
||||||||||||||||
8.7.14
. Karthäuser-Nelke Anner Namen: Blutnelke, Steinnelke, Blutströpfchen, Blitzblümchen, Donnernelke Wi weern poor Daag up Usedom. En vun ehre Halfinseln de "Zacken" heet "Gnitz". Wi föhrn mit uns lütt Auto so wiet up disse Halfinsel rup, as dat güng, denn stellen wi dat af un lepen quer dörch de Natur, över enge Trampelpfade, lütte Weeg, över Feller, Heide, Wald. Wi kemen an en Över, an dat ik lialütte Muscheln funnen heff. Disse Muscheln harr ik noch nie nich sehn. Gedüllig tööv mien leef Mann, bet ik poor Muscheln sammelt harr. Wi klattern up en Düne, so'n Ort Steilöver. Uns Ogen freuen sik an all dat Schöne rundüm. Sogoor en Seeadler wies sik. Wi hebbt enen groten Bagen slagen un sünd up en anner Fährte trüch lopen. In de Twischentiet weer't fix warm worrn. Up den Trüchweg heff ik en lüchen pinkfarven Bloom entdeck. Wi weern de Meen, dit kunn ene Nelke sien. Se weer heel slicht, man ehre Farv weer wunnerschöön un intensiv. Later heff ik up en Tafel leest, dat hier noch de rore Karthäuser-Nelke vörkümmt. Dat warrt se denn wohl west sien. Ik heff leest, dat de Karthäuser-Nelke fröher in elkeen Klostergoorn to finnen weer. Dat kann denn aver blots to'n Smücken west sien; denn en Heilplant is se so veel as ik weet nich. Ik kann mi aver vörstellen, dat ehr Naam dordörch entstahn is. De Volksmund seggt, dat de Karthäuser-Nelke oft dor wasst, wo de Blitz geern insleit. Dor kaamt denn wohl de volkstümlich Namen "Blitzblöömken" un "Donnerbloom" her. De Karthäuser-Nelke blöht vun Juni bet September un se verströömt en lichten angenehm Duft. Se weer 1989 de Bloom vun't Johr ("Blume des Jahres"). De Blöden vun de Karthäuser-Nelke staht in de Tiet vun 10°° bet 22°° wiet apen. Denn maakt de Plant de Blöden dicht. Un ut dissen Grund kunn de Plant as Tiet-Ansaag bruukt warrn. Carl von Linné (1707-1778) hett dit Besünnere vun de Plant markt, faststellt, un is so up de Idee vun en Blomen-Klock kamen. Anke Nissen
|
||||||||||||||||
2.7.14 . Lütt-Tüügs ut unsen Goorn verdrieven
Dat gifft in unsen Goorn so veel Lütt-Tüügs, dat uns argert, dat wi dor gor nich geern hebben wüllt, dat wi wenn't geiht verdrieven wüllt. Ik erinner blots mal an de verdreihtlichen Nackt-Snicken. Gode Erfohren hebbt wi maakt mit de groten Rhabarber-Bläder. Wi leggt de up'n Rasen un dorünner sammelt sik würklich ganze Snicken-Sippschaften. Kannst de denn binah mit de Schüffel in'n Emmer sammeln. Hüüt kann een ja Schädlinge un Krankheiten goot mit chemisch Mittel to Liev gahn. Dat gifft aver ok allerhand Krüder, de sik dorför bruken laat. De Krüder kann een sülven sammeln orrer in de Afteek köpen. Arbeiden deit man mit Tee, Brühe, en kollen Uttoog orrer Jauche.
Also, wenn een keen chemisch Mittel bruken will, is dat Verdrieven vun dat argerlich Lütt-Tüügs ut unsen Goorn recht wat ümständlich. Kann aver helpen! Anke Nissen
|
||||||||||||||||
26.6.14 . De Katten un dat Kattenkruut
Ik heff aver faststellt, dat dat anner Katten gifft, de kümmert dat Kattenkruut överhaupt nich, se warrt nich dorvun antrocken, se warrt nich mall, wenn se in de Neegde vun dit Kruut kaamt. Dat liggt denn wohl an de Katten-Gene? De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Anke Nissen
|
||||||||||||||||
Wi sünd ehr mal in Bad Bevensen begegent, ahn dat wi wüssen,
dat se ene Aronia weer. Uns Fründin hett furts een vun de deepswarten
Beern afplückt un in'n Mund steken. Ik kunn gor nich so gau wohrschuun.
Un ik heff dacht: "Mutig, de Deern!" Nu aver weet ik, dat
keen Gefohr för uns Fründin bestahn hett, de Aronia is up
jeden Fall en Frucht, de wi geern un oft to uns De Aronia stammt ut'n Oosten vun Nordamerika. De Indianer hebbt se al lang kennt. Se hebbt de swarten Beeren schätzt, ok de Bläder hebbt se as Heilkruut bruukt, un ene Legende vertellt, dat ok de Aroniakerne goot to bruken weern. Tominnst een Sioux-Indianer hett as he vun en Wildkatt angrepen worrn is dit Deert mit Kerne vun de Aronia beschaten un verdreven. He harr wohl nix anners to Hand. Anner Johr hett denn en rümlopen Aroniastruuch de Lüüd verschreckt. Ut den Kopp vun de Wildkatt weer en Aronia rutwussen. Heff ik so leest... So üm 1900 rüm hebbt de Russen de Aronia-Plant na Russland
bröcht. Se wörr dor as Mittel gegen hogen Blootdruck insett
un gegen Arteriosklerose insett. Un ok de Düütschen hebbt
de Plant De Aronia (Aronia melanocarpa) höört to de Familie vun
de Rosengewächse (Rosaceae). Se warrt so 2-3 Meter hooch. Se
diegt binah in jeedeen Klima. Se blöht in'n Mai recht hübsch.
De Blöden staht in Dolden tohoop. En Dolde hett so üm un
bi 20 witte lütte Blöden. De Beeren sünd, solang se
unriep sünd, root, ehr Fruchtfleesch aver is gröön
bet röötlich. Sünd de Beeren aver riep, denn sünd
se deep swart. Se smeckt herb, beten wat suur. De Aronia kannst' eten, so as Heidelbeeren, Himbeeren orrer Erdbeeren.
Se hebbt alltohoop vele Vitamine un Mineralien in sik. Un du kannst
de Aronia in dienen Goorn planten, so as ik dat in Bevensen sülms
sehn heff. De Biller köönt Se per Klick
vergröttern! Anke Nissen
|
||||||||||||||||
|